Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ա•ռանց

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

ցույց Է տալիս բացասում չլինելը, չունենալը նշանակությամբ
մակբայական կապակցություն Է կազմում չանելով, չունենալով, չլինելով նշանակությամբ
ցույց Է տալիս հարկ եղածից ավելի՝ չափազանց լինելը, առանց այն Էլ ընկերներ կան
բացասում Է մասնակից, գործակից լինելը, ժխտում Է միասնությունը, մեռի՛ր, գնա՛, առանց քեզ էլ կյանքը կա (Ավ. Իսահակյան)

առանց էն էլ՝ նույնիսկ տվյալ բանը չլինելու դեպքում էլ ◆ Առանց էն էլ ջարդված գլուխնիրդ էլ ինչ ջարդուխուրդ անիմ, ամին տիղ դրա վրա ին խոսում։ (Խաթաբալա)
առանց իշի գլխի հարսանիք չի լինի՝
1. ասվում է, երբ ուրախության կամ հավաքի ժամանակ մի անցանկալի անձնավորություն է հայտնվում
2. (հեգն․) տվյալ գործում իբր շատ կարևոր մարդ լինել ◆ — Էհե, այստե՞ղ ես, — գոչեց Գիգոն, հեգնելով Վախվախյանին, — առանց իշի գլխի հարսանիք չի լինիլ։ (Շիրվանզադե)
առանց կրակ էրել՝ խոսքով վիրավորել ◆ Նա առանց կրակ ինձ էրում ա։ (Գրիգոր Տեր-Ալեքսանդրյան)
առանց շուն գեղ չի ըլի՝ վատ մարդ ամեն տեղ էլ կլինի
Եվդոկիա՝ առանց սատանի պատարագ անել՝ առանց որևէ միջամտության մի գործ կատարել

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ without գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ без (ru) ‎(bez), безо (ru) ‎(bezo) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։