Jump to content

բեղ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ բեղ

վանկեր՝ բեղ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Փոխառություն՝ արևելյան թուրքերեն biγ:

Բեղ 1

[խմբագրել]

Գոյական


  1. տղամարդու վերին շրթունքի վրա գտնվող մազերի ամթողջությունը, ընչացք ◆ Փոքրիկ բեղերով մարդը գլխաբաց վազեց նրա հետևից։ (Ակսել Բակունց)
  2. կատվի, շան, առյուծի և այլ կենդանիների վերին ծնոտի երկար, ցցված մազերը ◆ [Կատուն] բեղի տակին իրեն֊իրեն քիչ փնթփնթաց ու մուշտարու վրա թնդաց։ Հովհաննես Թումանյան
  3. (երաժշտ․) տե՛ս ջութակ

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. ընչացք (մազածածկ, վերին շրթունքից մինչև քթատակ)

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. բեղը նոր ծլա, բեղերը նոր ծլած - շատ ջահել, հասուն պատանի ◆ Դա բեղերը նոր ծլած էր․․․ բերել էին աֆիցիեր։ Ստեփան Զորյան
  2. բեղի ծայրին փաթաթել - ականջին օղ անել, որևէ խոսք՝ խրատ և այլն միշտ հիշել և գործադրել
  3. բեղի տակ առնել - կարևորություն տալ, մարդու տեղ դնել ◆ Տղեդ ինձ հետ բեղի տակ չի առնում։ Սահակ Ամատունի
  4. բեղի տակ ծիծաղել - քմծիծաղ տալ ◆ Առուստամը բեղի տակ ծիծաղում էր։ (Ակսել Բակունց)
  5. բեղի տակ մռթմռթալ, փնթփնթալ - ինքն իրեն փնթփնթալ, քրթմնջալ, ցածրաձայն խոսել
  6. բեղի տակովն անց կենալ - կաևորություն չտալ, մեկին թեթև հաշվի առնել ◆ Թե ուզում ես բամբակ առնես, գնա, քեռուդ բեղի տակով անց կաց, նոր առ։ Սահակ Ամատունի
  7. բեղից ընկած բրինձ - հարգանքից, հեղինակությունից զրկված մարդ, անպետք բան, ոչնչություն ◆ Իմ խոսքը գին չունի այս տանը, ես բեղից ընկած բրինձ եմ դարձել։ Սերո Խանզադյան
  8. բեղ ու մորուքով - հասակավոր, հասուն (մարդ)
  9. (հնց․) բեղերը թրաշել, բեղերը կտրել - մեկին խայտառակել, անարգել, տե′ս վարկաբեկել
  10. բեղերը կոտրատել - տե′ս զայրանալ
  11. բեղերը ոլորել, սրել -
    1. ուրախությունից, հաճույքից կամ գործի հաջողությունից բեղերի ծայրը ոլորել, տե′ս ուրախանալ
    2. մտքի մեջ ընկնել, մտախոհ դառնալ ◆ Երբ զվարթաձայն մեր երգը լռեց, մռայլ թամադեն բեխերն ոլորեց։ Հովհաննես Թումանյան
  12. բեղերը սափրել - տե′ս վարկաբեկել
  13. բեղերը սրել - տե′ս ուրախանալ
  14. բեղի ծայրը կրծել - տե′ս մտածել
  15. բեղի ծայրին փաթափել - տե′ս հիշել
  16. բեղմորուքը սևանալ - տե′ս երիտասարդանալ
  17. բեղի պատիվը պահել - իրեն չնվաստացնել, տղամարդու արժանապատվությունը բարձր պահել ◆ Ակաս-մակաս, էդ էր պակաս, մարդ իր բեղի պատիվը պիտի պահի։ ԳՄՀ
  18. բեղը կտրել, բեղը վեր անել - մեկին խայտառակել, պատվազուրկ անել
  19. բեղերը կրծոտել - լուռ զայրանալ ◆ Սմբատն, ասում է, ամեն օր անունս լսելիս բեղերը կրծոտում է։ (Շիրվանզադե)
  20. բեղն ու հոնքը մեկ - 25-30 տարեկան երիտասարդ
  21. Պոլիս՝ վեր թուքնեմ պյըխս, վարդուքն եմ մորքուքս - այնելանելի վիճակի մեջ եմ, ոչ այսպես կարող եմ անել, ոչ այնպես
  22. Խարբերդ, Պոլիս՝ պեխեն մուկ կախել - խոսքը կտրել ◆ Մարդը բերանը բացեց թե չէ, պեխեցեն մուկ կկախենք։ (Թլկատինցի)

Բեղ 2

[խմբագրել]

Գոյական

  1. Սասուն՝ ջրի ճանապարհի՝ առվի թեթևակի մաքրումը կեղտերից

Հոմանիշներ

[խմբագրել]

Արտահայտություններ

[խմբագրել]

Թարգմանություններ

[խմբագրել]
Թարգմանություն

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։
 Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Բեղ:
Ստացված է «https://hy.wiktionary.org/w/index.php?title=բեղ&oldid=1579359» էջից