գեղեցիկ

Հայերեն

«գեղեցիկ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

• ՄՀԱ՝ [ɡɛʁɛˈt͡sʰik]

Ծաղիկը բնության գեղեցկության անենավառ օրինակներից մեկն է

Դասական ուղղագրութեամբ՝

Կայանե Ալդորինո, Միսս աշխարհ-2009

վանկեր՝ գե•ղե•ցիկ 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական * uelo-` * uel- «տեսնել» արմատից. հմմտ. լատիներեն voltus, vultus «տեսք», կիմրերեն gweled «տեսնել», բրետոներեն gwelet «տեսք», գոթերեն wlits «դեմք, կերպարանք»։

Ածական

1. տեսքով դուրեկան՝ հաճելի, գույների՝ գծագրության և այլնի ներդաշնակությամբ օժտված ◆ Օրիօրդ, դուք այդքան երիտասարդ, գեղեցիկ և տանը փակված, աններելի է ձեր ծնողներին։ (Շիրվանզադե)
2. գրավիչ դիմագծերով, դուրեկան դեմքով
3. շարժումների ներդաշնակությամբ, համաչափությամբ ու ճկունությամբ կատարող ◆ Գեղեցիկ են թվում նրա շարժումները։ (Հրաչյա Քոչար)
4. զգայարանների համար հաճելի՝ ախորժելի ◆ Նա ուժեղ և գեղեցիկ ձայն ուներ։ Դերենիկ Դեմիրճյան
5. իր ներքին բովանդականությամբ լավ՝ դրական
6. բարոյական տեսակետից լավ՝ անպարսավ ◆ Երևի նրա համար են այդ գեղեցիկ ցանկությունները, Սամվել, որ ցույց տաս քո քաջությունը։ (Րաֆֆի)
7. գեղարվեստական
8. վայելակիրթ, դուրեկան ◆ Աշակերտները… պատրաստ էին նրա հետ, նրա ղեկավարությամբ նետվելու գեղեցիկ կյանքի, գեղեցիկ ապագայի համար տարվելիք մարտերը։ (Գարեգին Սևունց)
9. պատշաճ, հարմար, տեղինՙ հաջող
10. պարզ, մաքուր, պայծառ ջինջ
11. մեղմ, հաճելի, բարեխառն
12. երջանիկ, երանելի, բարեկեցիկ
13. կատարյալ, անթերի ◆ Սա էլ շերմապահության վերաբերյալ մի գեղեցիկ աշխատություն է։ (Մուրացան)
14. այն, ինչ որ համապատասխանում է գեղեցկության գաղափարին՝ մարմնավորում է գեղեցկությունը
15. (թատր․) գեղագիտության հիմնական և կարևորագույն հասկացություն, որը բնութագրում է իրականության մեջ և արվեստում դրսևորվող երևույթների բարձրագույն գեղագիտական կատարելությունը

Հոմանիշներ

1. սիրուն, սիրունատես, սիրունիկ, գեղանի, գեղուն(ի), գեղազան, գեղասքանչ, գեղազուն, գեղաչքնաղ, առնագեղ (տղամարդ), չնաշխարհիկ, չքնաղ, չքնաղագեղ, չքնաղակերպ, չքնաղատես, չքնաղատեսիլ, չքնաղատիպ, չքնաղագույն, աննման, անմեկին, աղվոր (արևմտհ․), գեղեցկագեղ, գեղեցկատես, գեղեցկատեսիլ, գեղեցկակերպ, գեղեցկապատկեր, անձնագեղ, գեղակերպ, գեղատես, գեղատեսիլ, գեղատիպար, գեղագեղ, գեղալիր, գողտր, գողտրիկ, աստվածագեղ, վայելչագեղ, արփիագեղ, բարեգեղ, պայծառագեղ, սքանչագեղ, վայելչատես, վայելչատեսիլ, սքանչատես, սքանչատեսիլ, սքանչելատես, սքանչատեսիկ, կառուցիկ, սլացիկ, վայելչադեմ, բնագեղ, գեղավոր, լավ, լավիկ, գեղ, գեղագեղ, քաջակերպ, (ժղ․)՝ տեսոք, տեսքով, արմաղան, թառլան
2. սիրուն, սիրունիկ, սիրունադեմ, գեղեցկադեմ, գեղադեմ, վայելչադեմ, չքնաղադեմ, նրբադեմ, անուշադեմ, արեգնադեմ, գրավչադեմ, աղվորերես (արևմտհ․), (ժղ․)՝ լուսերես, շարմաղերես, շարմաղ, աչքունքով, աչքով-ունքով, աչքունքանի, (գվռ․) խորոտ, խորոտիկ, խորոտիկ-մորոտիկ, (բնստ․) ակն ու արեգակ, արեգակի կտոր, աչքում լույս (յուղ) կա, երեսին ճաշ կուտվի

Արտահայտություններ

1. գեղեցիկ արվեստներ - արվեստի մի քանի ճյուղերի՝ նկարչության, քանդակագործության, ճարտարապետության ու երաժշտության ընդհանուր անվանումը
2. գեղեցիկ սեռ - կանացի սեռ
3. մի գեղեցիկ օր - մի անգամ, օրերից մի օր
4. շատ գեղեցիկ կամ գեղեցիկ - գործածվում է որպես համաձայնության արտահայտության՝ շատ բարի նշանակությամբ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ beautiful, nice գերմաներեն՝ schön դանիերեն՝ թուրքերեն՝ güzel իսպաներեն՝ hermoso իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ όμορφος շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ bonito ռուսերեն՝ красивый (ru) ‎(krasivyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ bonito

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Սիլվա Պապիկյան, Թատերագիտական և կինեմատոգրաֆիական տերմինների համառոտ բառարան, Երևան, «Էդիթ Պրինտ հրատարակչություն», 2015 — 128 էջ։
• Ջրբաշյան Է․Մ․, Մախչանյան Հ․Մ․, Գրականագիտական բառարան (2-րդ լրաց․ և վերամշ․ հրատ․) (Լույս), Երևան, 1980 — 352 էջ։