դեղ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

«դեղ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Արտասանություն

ՄՀԱ: [degh]

վանկեր՝ դեղ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *dhel- «ծաղկել, կանաչել» արմատից՝ *dhal- ձևի կողքին, որից դալար։

Գոյական

  1. հիվանդությունը բուժելու կամ կանխելու համար գործածվող նյութ, բուժանյութ ◆ Հերը հեռանում է թե չէ աղջիկը վազում է, պահարանից մի դեղ է հանում, բերում է քսում տղու վերքին։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Հայր Սահակը բուսական և կենդանական նյութերից պատրաստում էր ամեն տեսակ դեղեր, սպեղանիներ թե արտաքին, թե ներքին ցավերի դեմ Ստեփան Զորյան
  2. դժբախտությունը` վիշտը ամոքելու միջոց, դարման, ճար (փխբ․) ◆ Որդու վերադարձը և գուրգուրանքը դեղ էր իր զառամյալ մոր վշտերը սփոփելու։
  3. ծարիր (հնց․)
  4. շպար (հնց․)
  5. բուժական, քիմիական ու ներկային նյութերի ընդհանուր անվանումը (հնց․)
  6. թույն (ժղ․) ◆ Ես մի դեղ կխմեմ և…կմեռնեմ։ (Ղազարոս Աղայան)
  7. թանաք (հնց․)
  8. (դղբն․) այս տերմինը ռուսերենում կիրառվում է «դեղ» իմաստով, որի հայերեն թարգմանությունը՝ դեղամիջոց, երկար ժամանակ սխալմամբ կիրառվել է նույն իմաստով
Հոմանիշներ[խմբագրել]
  1. բուժամիջոց, դարման, ճար, սպեղանի, բալասան
  2. փարփ (հզվդ․)
  3. ճարճարան (բրբ․)
  4. միջոց, ելք, հնար, հնարք
  5. ճար ու ճամփա, ճար ու ճարան, դեղ ու դարման, ճար ու ճարակ (ժղ․)
Արտահայտություններ[խմբագրել]
  1. դեղ անել - 1. դեղով բուժել։ 2. վիշտը մեղմացնել, սփոփել։ 3. որևէ միջոց, հնարք գտնել (նեղ վիճակից դուրս գալու համար)
  2. դեղ-դարման ― դեղուդարման
  3. դեղ դնել, քաշել ― ծարրել
  4. դեղ տալ ― թունավորել

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Հովհաննես Մակարյան, Կիմ Աբելյան, Անասնաբուժական կլինիկական տերմինների բացատրական բառարան, Երևան, «Ստամպա», 2002 — 256 էջ։
  • Է․Ս․Գաբրիելյան, Ա․Վ․Սեդրակյան, Դեղաբանական ու դեղագիտական տերմինների ռուսերեն-հայերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Երևան, «ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն», 2010 — 116 էջ։