զարգանալ

Հայերեն

Բայ

• ՄՀԱ՝ [zɑɾɡɑˈnɑl]

վանկեր՝ զար•գա•նալ 

խաղտել

1. աճել, աճելով մեծանալ
2. առաջադիմել, ստորին կամ վատ վիճակից դեպի ավելի բարձրը կամ լավը դիմել ◆ Մեր երկիրը զարգացել, հասել է ժամանակակից գիտության ու տեխնիկայի բարձունքները: (Մամուլ) ◆ Մարդիկ հոտ ու նախիր են կազմել, պարապել են խաշնարածությունով, երկրագործությունով ու արհեսներով ու զարգացել: Հովհաննես Թումանյան ◆ Մենք պետք է հնարավորություն տանք վերջապես կովկասի ժողովուրդներին ազատ զարգանալու: (Վահան Տերյան)
3. մտավորապես հասունանալ, հարստանալ ◆ Երեխա աճել էր, զարգացել էր և սեփական մտածությունների տեր դարձել: (Րաֆֆի)
4. կատարելագործվել
5. ավելանալ, մեծանալ (արագության ուժի մասին) ◆ Նրա մարմինը դեռևս ունակ է շքեղորեն զարգանալու: (Նար-Դոս) ◆ Նրա ճկուն հասակը աճել էր սպասածից ավելի, կուրծքը զարգացել էր վայելուչ կազմով: (Մուրացան)
6. գոռոզանալ, ինքնահավան դառնալ (խսկց․)
7. տեղի ունենալ, ծավալվել (անհնձն․)
8. ընդլայնվել ◆ Օրավուր գործարանը ընդլայնվում է, և զարգանում է նրա արտադրական հզորությունը: (Մամուլ)
9. ուժեղանալ, ամրանալ, ամրապնդվել, ◆ Մկանները զարգանում են մարզանքներով: ◆ Մկաներն զարգանում են ֆիզիկական վարժություններով:
10. ծավալվել, որոշ ընթացք ստանալ, տեղի ունենալ, ◆ Դեպքերը զարգացան անսպասելի արագությամբ:
11. էվոլյուցիայի պրոցես ապրել (գիտ․)
12. (առավելապես հարկադրական դերբայ) մտավորապես բարձր ու կարդացած լինել ◆ Դու ինձնից զարգացած ես և խելոք: (Վահան Տերյան) ◆ Եթե մի օր ծագի մի նոր Ադամյան, նա արդեն ուրիշ պայմաններում կզարգանա ու կապրի: (Վահան Տերյան)

Հոմանիշներ

1. աճել, մեծանալ, հզորանալ
2. բարգավաճել, առաջանալ, առաջ գնալ
3. առաջադիմել, լուսավորվել, կրթվել, դաստիարակվել, քաղաքակրթվել
4. կարողությունները մեծանալ, կատարելագործվել ◆ Բնազդն… շատ կենդանիների մեջ ավելի է զարգացած քան մարդու մեջ: Հովհաննես Թումանյան

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

խախտել