թասիբ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tʰɑˈsib]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ թա•սիբ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Գոյական
- բարոյա-էթիկական (արժանապատվություն, բարոյականության և այլն) այն սկզբունքների ամբողջությունը, որոնցով մարդը ղեկավարում է իր հասարակական և անհատկան կյանքի վարքագծում ◆ պատվի գործ, պատվով երդվել
- արժանիքների, վաստակների և այլնի համար մեկի վայելած հարգանք, ընդհանուր ճանաչում, հեղինակություն ◆ Նրա պատիվը մեծ է կոլխոզի մեջ։ (Նաիրի Զարյան)
- բարի անուն, համբավ, հռչակ ◆ գործարանային մակնիշի պատիվ, Գործարանի նոր արտադրանքը նոր պատվի և գնահատանքի է արժանացել։
- արժանապատվության զգացում, պատվազգացություն ◆ Կային ուսանողներ, որոնց համար գերագույնը միայն պատիվն էր։ (Ակսել Բակունց)
- բարոյական անբասիրություն, անարատություն, անմեողություն (առավել կանանց մասին) ◆ Շուշանիկի պատիվն անխախտ է։ (Շիրվանզադե)
- պարծանք, պարծանքի առարկա ◆ Խիզախությամբ ու հնարագիտությամբ նա շատ շուտով դարձավ գյուղի սիրելին, գյուղի պատիվը:
- փառք, հարգանք, հարգանքի, փառաբանության արտահայտություն, դրսևորում ◆ Բոլորը նրան պատիվ են ցույց տալիս, «պատիվ հերոսին» գոռում
- պատվանշան, պատվավոր կոչում և այլն, որ շնորհվում է մեկին, իր վաստակների համար ◆ Պարանոցին կրում էր նույնպես գոհարազարդ մանյակը, որից քարշ էր ընկած արքայական լանջաց պատիվը (Մուրացան)
- հյուրասիրություն (ճաշկերույթ և այլն) իբրև շնորհակալություն, հարգանքի և այլն արտահայտություն
- մեկին (կառվարության ղեկավարին, դիվանագիտական բարձրաստիճան անձանց, հրամանատարներին և այլն) մեծարելու, մեծարանքով ողջունելու արարողություն
- համառոտագրված բառի վրա դրվող նշան (քրկն․)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]- թասիբը պահել՝ քաշել մեկի - մեկի պատիվը պաշտպանել, յուրայինին պաշտպանել օտարից ◆ Ուրուր թասիբ քիշիցեք: (Էմինյան ազգագրական ժողովածու) ◆ Բավական է մի մարդ վնասի կամ անպատվի ֆաթի խանի տղաներից մեկին, ամբողջ ցեղի անդամները թասիբը կքաշեն: Բաբկ
- թասիբի ընկնել - պատվի խնդիր դարձնել, իր ասածը առաջ տանել կամ մի բան անպայման անել ուզենալ (իր պատիվը պաշտպանված լինելու համար) ◆ [Գրիգորը] վրիպեց։ Վրիպեց նաև երկրորդ անգամ։ Ու դրանից զայրացավ, «Թասիբի ընկավ». ո՜նց թե հորթարածների հռչակավոր պետը չկարողանա քար նետե՞լ։ (Վախթանգ Անանյան)
- թասիբ ունենալ - արժանապատվություն ունենալ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։