Jump to content

թոկ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ վանկեր՝ թոկ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Փոխառություն՝ վրացերեն toki:

Գոյական

  1. թելերից՝ մազից և այլնից ոլորած կամ հյուսված հաստ առասան, պարան, շվան,  Նրանք շուտով կտրեցին թոկը և կիսաշունչ աղջկան ցած բերեցին իր ձեռքով պատրաստած կախաղանից։ (Րաֆֆի)  Մենակ մի զանգ վերից քաշ է տված թոկով: Եղիշե Չարենց

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. չվան, առասան, պարան, կառան, ճոպան
  2. կեմ
  3. թել, դերձան
  4. պողպատալար, երկաթալար, պղնձալար, մետաղաթել
  5. էլեկտրալար, մալուխ, մետաղալար
  6. խծծուծ
  7. նվագալար, սիմ
  8. քորդա, լա

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. թոկ չեմ տա, որ խեղդվի - որևէ բան՝ նույնիսկ խեղդվելու թոկ տալու արժանի չէ (անպիտան` սրիկա մարդու մասին)  Շատ ստորություններ է արել, նա անպետք մարդ է, թոկ չեմ տա, որ խեղդվի:
  2. թոկը արժանի - կախվելու՝ պատժվելու արժանի
  3. թոկը կտրած - անզուսպ, սանձարձակ, կապը կտրած
  4. թոկը կտրած մոզի - անկարգապահ, անզուսպ, խելառ  Փոքր` թոկը կտրած մոզի է, ամբողջ օրը տուն չի գալիս:
  5. թոկը վիզը գցել
    1. մեկին կախման մեջ դնել
    2. հարկադրել մի բան անել, իրեն ենթարկել, իր հլու ենթական դարձնել
  6. թոկը վիզը դնել - ստիպել` հարկադրել (պարտքը տալու` մի դժվար բան անելու և այլն)
  7. թոկը վիզը դրած ման ածել - ձերքի խաղալիք դարձնել, իր ուզածի պես խաղացնել, իր կամակատարը դարձնել  Իր աշխատակիցներին թոկը վիզը դրած ման է ածում:
  8. թոկի որտեղից բարակ է, էնտեղից թող կտրվի - փույտ չէ, ինչ ուզում է թող լինի  Հենց էս գարնանը, որ եկավ, քու ազիզ խաթեր համար Սոնայիս ձեռը կբռնեմ, կտանեմ Գալոյի տուն, թոկից որտեղից բարակ է, էնտեղից թող կտերվի: (Քրիստափոր Թափալցյան)
  9. թոկից փախած
    1. սրիկա (որ շատ անգամ բռված ու կապված է և դուրս պրծած), ստահակ, խաբեբա, ճարպիկ  Նրան համարում էին մի «թոկից փախած» մարդ, որ կյանքի ամեն մի մթին խորշերում մտել ու դուրս է եկել։ (Րաֆֆի)  Նա բենեֆիսի առաջին կարգի բոլոր տոմսակները կգնե, կբաժանի թոկից փախած սրիկաներին: (Շիրվանզադե)
    2. խարդախ  -Կգցի ինձ մի թոկից փախած ադվակատի ձեռք, արի ու ազատվիր: (Շիրվանզադե)
    3. (հզվդ․) ապերասան, անսանձ, կապը կտրած, անիշխանական (մարդ)  Թոկից փախած քամին, Հազար անտառ, հազար, Ձոր համակած քամին Համո Սահյան
    4. հանդուգն, համարձակ. ճարպիկ  Նրան համարում էին մի «թոկից փախած» մարդ, որ կյանքի ամեն մի մթին խորշերում մտել ու դուրս է եկել: (Րաֆֆի)
  10. հույզերը թոկով կապել - զգացումները զսպել  Նա ատում է սերը, քնքշությունը, իր հույզերը կապում է թոկով:ԵՉ
  11. մի թոկով խեղդել - միևնույն պատժին արժանանալ, միևնույն պատիժը կրել  Օրենքի առաջ բոլորս մի թոկով խեղդվելու ենք, որովհետև ամենքս էլ մարդիկ ենք կողոպտում: (Պերճ Պռոշյան)

Աղբյուրներ

[խմբագրել]