թուխ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [tʰuχ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ թուխ

վանկեր՝ թուխ 

թուխ1

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *tu-kho-` *tēu-, *tu- «ուռչել» արմատից. հմմտ. (*tu-g>) հին իսլանդերեն poka, շվեդերեն thukna «մառախուղ», հին անգլերեն duxian «մթնեցնել», հին սաքսոներեն thiustri, հին վերին գերմաներեն d-uster «մութ», (*tu-k>) հին սլավոներեն tuko «ճարպ» (ըստ Պետերսոնի)։ Աճառյանը դնում է կասկածելիների շարքում։

Ածական

1. սևին տվող մուգ գույնի, մուգ գորշագույն ◆ Արև բացվեց թուխ ամպերեն, Կաքավ թռավ կանաչ սարեն։ Հովհաննես Թումանյան
2. սևին տվող, մուգ, ոչ սպիտակ ◆ Մի թուխ մանուկ դուրս է վաղել ձեռքն ու երես պաղ լվացել։ Հովհաննես Թումանյան
3. (ժղ․) (ծծկբ․) գնչու
4. սատանա

Ածական

1. սևին մոտեցող մուգ գույնը

Հոմանիշներ

1. թխաթույր, թխորակ, թխագույն, թյուրաթուխ, մթագույն, լուրթ, սև, սևորակ, սևաթույր, կիսասև, սպիտակասև, թուխիկ
2. թխահեր, թխամազ, սևահեր, սևամազ, թխագես, թխածամ, թխավարս, սևավարս

Արտահայտություններ

• թուխ թուխ - տե՛ս թուխ-թուխ ◆ Նրա աչքերը խոշոր, թուխ թուխ և վառվռուն էին։ (Ղազարոս Աղայան)

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ dark գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ смуглый (ru) ‎(smuglyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

թուխ2

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *tukh-` *teuk- «սաղմ, սերունդ» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն tuk, tokam «սերունդ, զավակներ», ավեստերեն taoxman- «սերմ, սերունդ, տոհմ», հայերեն (< իրանական) տոհմ։

Գոյական

1. հաց թխելը ◆ Հացի թուխը տեղն է։
2. թխվածքի որակը

= Հոմանիշներ

1. տե՛ս հացթուխ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

թուխ3

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *tukh-` *(s)teu-k- «հրել, խփել» արմատից. հմմտ. հունարեն τυκος՝ «քարակոփ գործիք, կացին», τυκιζω՝ «կոփել, տաշել», հին վերին գերմաներեն dūhen «սեղմել, տաշել», լատվիերեն tukstèt «թխկացնել», ռուսերեն ткнуть «հրել, խփել»։

Գոյական

1. տե՛ս թուխս

Հոմանիշներ

1. տե՛ս թուխս

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։