իմացականություն

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [imɑt͡sʰɑkɑnutʰˈjun]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ իմացականութիւն

վանկեր՝ իմա•ցա•կա•նութ•յուն 

Գոյական

1. իմացական՝ ճանաչողական ունակություն՝ կարողություն ◆ Համաշխարհային գրականության պատմության մեջ քիչ են այն կանայք, որոնց իրենց տաղանդով, իմացականությամբ կարողանային մրցել Լեսյա Ուկրիանկայի հետ։ (Մամուլ) ◆ Եթե ես աշխարհիս, կհրամայեի ոչնչացնել այն բոլորը, ինչ նպաստում է մարդու գիտակցության, իմացության զարգացմանը։ (Նար-Դոս)
2. դատողական ունակություն, դատողություն ◆ Եվ ես իմ բուռն զգացմունքներին դիմադրել չկարողանալով՝ թույլ տվի, որ նրանք իմ անզոր իմացականությունը կառավարեն։ (Մուրացան) ◆ Նրա մեջ իմացականության բոլոր ուժը տեղի է տվել հուսահատության առջև։ Շեքսպիր
3. բնության ու կյանքի երևույթների ճանաչողություն, գիտություն, իմաստասիրություն ◆ Քո տենչը դեպի իմացականությունը նվիրական է։ (Ավետիք Իսահակյան)
4. գիտելիքներ, իմացություն ◆ Թաղային վարժարանե շրջանավարտ՝ միջակ իմացականություն մը ուներ։ «Երևանյան օրեր»
5. գիտակցություն, ուշք ◆ Հիվանդությունը հաճախ պղտորում է նրա իմացականությունը։ ◆ Կարծես թե զինքը կործանող հրդեհին թանձր մուխն իր հոգին և իմացականությունն ալ մթագներ և տրտում, շփոթված և մելամաղձոտ մարդ մը ըրեր էր զնա։ (Գրիգոր Զոհրապ)
6. իմացական լինելը
7. (փխբ․) բանական էակ, մարդ ◆ Սրտում միայն արհամարհանք էր զգում այդ սահմանափակ և նրբամիտ իմացականությունների հանդեպ։
8. այն ամենը, ինչ որ մարդ իմանում է, գիտելիքների ամբողջությունը
9. (գիտ․) կեցության արտացոլումը մտածողության մեջ, օբյեկտիվ աշխարհի ճանաչողությունը

Հոմանիշներ

1. տե՛ս իմացություն

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ cognoscibility, cognition գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ познаваемость (ru) ‎(poznavajemostʹ), познавание (ru) ‎(poznavanije), познавательная способность (ru) ‎(poznavatelʹnaja sposobnostʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։