Jump to content

խողովակ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ խողովակ վանկեր՝ խո•ղո•վակ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *k(u)holou-` *kuel- «պտտել» արմատից կամ *(s)kel- «ծռել» արմատից. հմմտ. առաջին դեպքում՝ հին իսլանդերեն hvel, պրուսերեն kelan «անիվ», երկրորդ դեպքում՝ հունարեն κυλινδρος՝ «գլան»։ Հնչյունապես հեռու է *kau-l- «դատարկ, դատարկ ցողուն, դատարկ ոսկոր» հիմքը։

Գոյական

  1. երկար սնամեջ, սովորաբարգլանաձև առարկա, որ ծառայում է իբրև հեղուկատար, գազատար և այլ հարմարանք, փող, փողրակ, ագուգա  Կավե խողովակներով կաթը աղբյուրի պես հոսում էր։ (Ավետիք Իսահակյան)  Ամբարտակից ջուրը բաց խողովակով թափվում էր հսկա անիվի վրա։ (Ակսել Բակունց)
  2. թիթեղյա նույնպիսի հարմարանք վառարանի, ծխնելույզի և այլնի համար
  3. տե՛ս ծխնելույզ  Նայց քանի գնում լավ օրվա հույսը ճալվում էր խողովակից ելնող ծուխի պես։ (Ակսել Բակունց)
  4. երկարավուն, սովորաբար գլանաձև զանազան սնամեջ առարկաների՝ հարմարանքների անվանում  ապակե խողովակ, ռենտգենյան խողովակ, հեռուստացույցի խողովակ:  Շնչառական ու մարսողական խողովակ։
  5. մարմնի սնամեջ անոթ՝ փող (կենս․)  Շնչառական՝ մարսողական խողովակ:  Ես նրան պատասխանեցի ատրճանակի մութ խողովակում։ (Վահան Թոթովենց)
  6. (բսբ․) բույսի ցողունի սնամեջ տարածությունը  Լուրը հասել է գաղտնի խողովակներով։
  7. ցողուն, ծղոտ (առավելապես հացազգի բույսերի)
  8. գլանաձև փաթաթված որևէ բան, թղթի՝ թերթի և այլնի խողովակաձև փաթեթ (փխբ․)
  9. ուղի, անցում (փխբ․), (արևմտհ․)

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. փող, փողրակ, ագուգա, ջրմուղ, (հնց․)՝ խուղակ, սողեն, (գվռ․)՝ պիլչան, պրջում, պուռթ

Արտահայտություններ

[խմբագրել]

Աղբյուրներ

[խմբագրել]