Jump to content

ծիտ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ծիտ

վանկեր՝ ծիտ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Թերևս բնաձայնական կազմություն։ Աճառյանը վերագրում է կովկասյան ծագում՝ օրինակ բերելով չ-ով (č) սկսվող կովկասյան քարթվելական (վրացերեն) čiti «թռչնակ, սոխակ», մեգրելերեն čiti «թռչնակ, ճնճղուկ», ինգուշերեն čit «ճնճղուկ, ծիտ» բառերը և նշելով, որ հայերեն բառը հանդիպում է միայն կովկասահայ բարբառներում, թեև վրացի բառարանագիր Չուբինաշվիլին վրացերեն բառը փոխառություն է համարում հայերենից։ Քիչ հավանական է բխեցնել հնդեվրոպական աղբյուրից՝ *gēi- «երգել, կանչել» արմատի համար ենթադրելով *g՛-ով տարբերակ (*g՛īd- > ծիտ). հմմտ. լիտվերեն gaodys «աքաղաղ», giedoti «երգել»։

Գոյական

  1. ճնճղուկ ◆  Կաչաղակներն ու ծտերը թռչկոտում էին ճյուղից ճյուղ, կտցահարում կիսակարմիր կեռասը։ (Ակսել Բակունց)
  2. (ժղ․) առհասարակ՝ թռչուն ◆  Փոքրիկ ջրային ծտերը միայն ուրախ-ուրախ սավառնում են նույն վտակների վրա։ (Րաֆֆի)
  3. թռչունի ձագ ◆  Դուն սենյակե սենյակ թռար դեդևուն բույնեն ինկած ծիտի պես։ (Դանիել Վարուժան)

Ածական

  1. (փխբ․) չափազանց թեթև (կշռով)
  2. (խոհր․) ճնճղուկազգիների ընտանիքին պատկանող վայրի թռչուն, պատրաստում են տապակած, խորոված կերակուրներ և այլն

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. (կենդբ․) ճնճղուկ, ճնճղիկ, ճնճղիկ, առունծ
  2. (գվռ․) տե՝ս թռչուն

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. ծտի աչք
    1. շատ փոքր աման
    2. սրատես աչք
  2. ծտի լեղի ունեցող - վախկոտ լինել
  3. ծտի հետևից փող գցել - շռայլորեն ծախսել
  4. ծտի նման, ծտի պես
    1. թեթևությամբ, թեթևորեն
    2. չափազանց արագ
  5. ծտի պաշար - տե՛ս ծտապաշար
  6. ծիտ դառնալ - նիհարելուց քաշով խիստ թեթևանալ

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։