Jump to content

ծիտ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ծիտ վանկեր՝ ծիտ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Թերևս բնաձայնական կազմություն։ Աճառյանը վերագրում է կովկասյան ծագում՝ օրինակ բերելով չ-ով (č) սկսվող կովկասյան քարթվելական (վրացերեն) čiti «թռչնակ, սոխակ», մեգրելերեն čiti «թռչնակ, ճնճղուկ», ինգուշերեն čit «ճնճղուկ, ծիտ» բառերը և նշելով, որ հայերեն բառը հանդիպում է միայն կովկասահայ բարբառներում, թեև վրացի բառարանագիր Չուբինաշվիլին վրացերեն բառը փոխառություն է համարում հայերենից։ Քիչ հավանական է բխեցնել հնդեվրոպական աղբյուրից՝ *gēi- «երգել, կանչել» արմատի համար ենթադրելով *g՛-ով տարբերակ (*g՛īd- > ծիտ). հմմտ. լիտվերեն gaodys «աքաղաղ», giedoti «երգել»։

Գոյական

  1. ճնճղուկ   Կաչաղակներն ու ծտերը թռչկոտում էին ճյուղից ճյուղ, կտցահարում կիսակարմիր կեռասը։ (Ակսել Բակունց)
  2. (ժղ․) առհասարակ՝ թռչուն   Փոքրիկ ջրային ծտերը միայն ուրախ-ուրախ սավառնում են նույն վտակների վրա։ (Րաֆֆի)
  3. թռչունի ձագ   Դուն սենյակե սենյակ թռար դեդևուն բույնեն ինկած ծիտի պես։ (Դանիել Վարուժան)

Ածական

  1. (փխբ․) չափազանց թեթև (կշռով)
  2. (խոհր․) ճնճղուկազգիների ընտանիքին պատկանող վայրի թռչուն, պատրաստում են տապակած, խորոված կերակուրներ և այլն

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. (կենդբ․) ճնճղուկ, ճնճղիկ, ճնճղիկ, առունծ
  2. (գվռ․) տե՝ս թռչուն

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. ծտի աչք
    1. շատ փոքր աման
    2. սրատես աչք
  2. ծտի լեղի ունեցող - վախկոտ լինել
  3. ծտի հետևից փող գցել - շռայլորեն ծախսել
  4. ծտի նման, ծտի պես
    1. թեթևությամբ, թեթևորեն
    2. չափազանց արագ
  5. ծտի պաշար - տե՛ս ծտապաշար
  6. ծիտ դառնալ - նիհարելուց քաշով խիստ թեթևանալ

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։