ծվարել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡svɑˈɾɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ բայ
վանկեր՝ ծ(ը)•վա•րել
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Բայ
- հանգստանալու՝ գիշերելու համար տեղավորվել մի տեղում (կենդանիների՝ թռչունների՝ սողունների մասին)
- ճտերին՝ ձագերին թևերի տակ առնելով նստել
- (փխբ․) իր շուրջը հավաքելով նրստել մի տեղ ◆ Թոնրի շուրջը տղաքն առել ծվարել էր խեղճ Նազլուն )։ (Ջվխ)
- մեկի մոտ՝ մեկի շուրջը խմբվելով նստել ◆ Այս ծերունու կողքին ծվարած երեխաները շուտով դպրոց կգնան ։ Սերո Խանզադյան
- (փխբ․) ապաստանել, պատսպարվել մի տեղ ◆ Վրանների տակ ծվարած ժողովուրդ ։ (ԱԲ)
- (փխբ․) գտնվել, հաստատված լինել մի տեղում {{օրինակ|Բարձրանում էր (Խոսրևը) ժայռի գլխին ծվարած}մենաստանը։ (Խաժակ Գյուլնազարյան) # (փխբ․) կուչ գալ, ամփոփվել, կծկվել ◆ Դու տատրակի պես հոգնած ծվարեիր թևիս տակ ։ Վահագն Դավթյան
- (փխբ․) փաթաթվել մի բանի մեջ ◆ Վախվորած տղան ծվարեց վերմակի մեջ։
- տեղ գտնել, տեղավորվել, պահվել մի տեղում ◆ Աչքերի վրա թեթև մութ կար ծվարած: (Հակոբ Մանանդյան)
- տե՛ս ծվարեցնել
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- պահվել, թաքնվել, ծածկվել, կծկվել, (հնց․)՝ սալարել, սաքրվել, ղողել, ծվար անել, ծվար դնել, կուչ գալ◆ Օգտագործման օրինակ չկա(см. խորհուրդներ).
- նստել
- տե՛ս պատսպարվել
- տե՛ս տեղավորվել
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- ◆ Հավ ու ճիվ չկան ։ Քաշվել են վաղուց, թառել, ծվարել ։
- ◆ Երկու սև օձեր խուռ–խուռ ծվարած ։ (Ավետիք Իսահակյան)
- ◆ Շաբաթով կրակի երես չտեսած թոնրի շուրջը տղաքն առել, ծվարել էր խեղճ Նազլուն ։
- ◆ Երեխաները վախեցած նայեցին հորն ու փախան կնոջ մոտ, ծվարեցին ։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- ◆ Այս ծերունու կողքին ծվարած մանուկները շուտով դպրոց կգնան ։ Սերո Խանզադյան
- ◆ Վրանների տակ ծվարած ժողովուրդը ուրիշ երկրների ճամփան բռնեց ։ (Ակսել Բակունց)
- ◆ Բերդից դեպի հյուսիս, վարը բլուրի լանջին ծվարել ՝ Առաքելոց եկեղեցին ։ Եղիշե Չարենց
- ◆ Մթի մեջ ծվարած բլուրների թիկունքից խամրած արծաթի գույնով ուրվանում էր Արագածի ձյունապատ գագաթը ։ (Ավետիք Իսահակյան)
- ◆ Փոքրիկ քաղաքի շրջապատում լսվեց հրաձգություն, որն արձագանք գտավ քաղաքի մոտիկ ժայռերի մեջ ծվարած գյուղում ։ Սերո Խանզադյան
- ◆ Զորաբանակը ծվարեց քարերի, ծառերի, թփուտների մեջ, գետափին ։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- ◆ Ծվարել, քնել էր Արտաշատի ճամբարը ։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- ◆ Ինչպիսի՜ անզուսպ ցանկությամբ կդներ իր խարտյաշ գլուխը այդ կիսաբաց շապիկի վրա, ինռպիսի՜ սիրագալար հրճվանքով կծվարեր այդ կրծքին ։ (Վահրամ Փափազյան)
- ◆ Թափառեինք… ու հանկարծ մաղեր անձրևը հստակ, դու տատրակի պես հոգնած ծվարեիր թևիս տակ ։ Վահագն Դավթյան
- ◆ Ղուկաս էֆենդի մուծտակապատ հաստ բալթոյի մը մեջ ծվարած վեր ելավ ։ «Երևանյան օրեր»
- ◆ Շիկնել ես մի քիչ, իսկ թարթիչներդ կապույտ ծուքի տակ ինչ–որ ժպիտ է թաքուն ծվարել ։ Վահագն Դավթյան
- ◆ Մռայլորեն բարդված խոսքերը չէին թաքցնում աչքերում ծվարած տագնապը ։ (Բոգդան Վերդյան)
- ◆ Որն ձագերին ծվարեց թևերի տակ ։ (Ավետիք Իսահակյան)
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլ չունեցող հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն բայեր
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Քաղվածք/Սերո Խանզադյան
- Քաղվածք/Խաժակ Գյուլնազարյան
- Քաղվածք/Վահագն Դավթյան
- Քաղվածք/Հակոբ Մանանդյան
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Քաղվածք/Ավետիք Իսահակյան
- Քաղվածք/Դերենիկ Դեմիրճյան
- Քաղվածք/Ակսել Բակունց
- Քաղվածք/Եղիշե Չարենց
- Քաղվածք/Վահրամ Փափազյան
- Քաղվածք/«Երևանյան օրեր»
- Քաղվածք/Բոգդան Վերդյան
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից