կազմել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kɑzˈmɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ կազ•մել
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բայ
- հավաքելով՝ համախմբելով՝ միավորելով կազմակերպել՝ ստեղծել (որևէ ամբողջական բան) ◆ Մի քանի օրվա մեջ կազմեց, պատրաստեց յուր հզոր բանակը։ (Մուրացան) ◆ Այժմ նա գունդեր է կազմում, զորք հավաքում, որ գնա քուշանների դեմ։ (Րաֆֆի)
- մի բան հիմնել, հիմնադրել, հաստատել ◆ Կազմենք մի ժամանակավոր կառավարություն, անցնենք գործերի գլուխը և սկսենք դեմ դնել թշնամուն։ (Րաֆֆի)
- կառուցել, պատրաստել, սարքել, շինել ◆ Կազմել էր այդ վիթխարի շրջապարիսպը։ (Րաֆֆի)
- նախագծել, նախատեսել, որոշել ◆ Տեղեկանալով բոլորը, կազմեց նա յուր ամենավստահ ծրագիրը։ (Րաֆֆի)
- (գրքի) կազմ պատրաստել, կազմի մեջ առնել ◆ Եվ ջեյրանի կաշվից կազմած գրքից վկայություն (է) բերում։ (Ակսել Բակունց)
- գոյացնել, ձևացնել ◆ Տարիների ընթացքում այդ ճեղքվածքի շուրջ բոլորն ուռել է, հաստացել նեգրի պռոշի պես ու սպի կազմել։ (Ակսել Բակունց)
- փակել, շրջափակել ◆ Զամանլվի ահագին հովիտը կազմում են հանդիպակաց լեռները։ Հովհաննես Թումանյան
- իրար կողքի բերելով՝ միացնել, միակցել, կցել ◆ Գնացք կազմել։ (Ակսել Բակունց)
- շարադրել, գրել, ձևակերպել ◆ Գեղը տեղով մի ձայն տվավ, գրագետները մի թուղթ ստորագրեցին, որ պիսերն ու վարժապետն էին կազմել։ (Ակսել Բակունց)
- բաղկացուցիչ մասը լինել, բաղադրել, բաղկացնել ◆ Այդ ընտանիքը կազմում էին չորս հոգի։ (Նար-Դոս)
- որևէ բան ներկայացնել ◆ Բայց այդ փողոցներից ոչ մեկը չի կազմում քաղաքի հպարտությունը և մեր նկարագրության առարկան։ (Ակսել Բակունց)
- որևէ քանակ ներկայացնել ◆ Բավական է ասել, որ ԱՄՆ-ում ռազմական ծախսերը կազմում են մի հսկայական գումար։ (Մամուլ)
- (հնց․) հրավիրել, կազմակերպել, կայացնել
- (հնց․) հարդարել, ձևավորել, կահավորել
- հարադրական բայերի մեջ կատարում է էական բայի դեր՝ լինել, հանդիսանալ նշանակությամբ (օրինակ՝ նույնություն կազմել, բացառություն կազմել, հակադրություն կազմել և այլն)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- կազմակերպել, ստեղծել, կազմավորել
- հիմնել, հիմնադրել, հիմնավորել, հաստատել, հիմք դնել (մի բանի)
- պատրաստել, կառուցել, շինել, սարքել
- նախագծել, որոշել
- տե՛ս հեղինակել
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։