կուչ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [kut͡ʃʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ կուչ 

Գոյական

1. (մրմն․) մարմնի ծալված դիրքն է, որտեղ ծալված ոտքերը ձգված են դեպի ուսերը, արմունկները սեղմված են իրանին, դաստակներով սրունքներից բռնած
2. (մրմն․) գործածվում է միայն հարադրությունների մեջ՝ «սեղմում, կծկում»

Արտահայտություններ

1. կուչ ածել, կուչ բերել
   1. խոնարհեցնել, ընկճել
   2. կծկել, սեղմել ◆ Վերջին դպրոցական աշակերտը գիտե, որ ջերմությունը փափկացնում է և ընդարձակում է մարմինները, իսկ ցրտությունը խտացնում է և կուչ է բերում նրանց: (Րաֆֆի) ◆ Ասաց նա ոտները կուչ ածելով: (Նար-Դոս)
   3. կկոցել (աչքերը) ◆ Հայրապետն, աչքերը կուչ բերելով, նայեց Գյուլնազին: (Շիրվանզադե)
2. կուչ գալ
   1. կծկվել ◆ Իրիկունը Գիքորը կուչ էր եկել խոհանոցում: Հովհաննես Թումանյան ◆ Երբ բռնում էի նրան` քնքուշ մարմինը կուչ էր գալիս գրկիս մեջ: (Ավետիք Իսահակյան)
   2. սեղմվել, իրար մոտենալ ◆ Աջ աչքը փոքրացել, կուչ էր եկել: (Նար-Դոս)
   3. ծալ-ծալ լինել, կնճռվել
3. կուչ-կուչ անել
   1. կծկվել, սեղմվել ◆ Դե հետախուզությունն ու որսորդությունը մի բան է, կուչ-կուչ անելով սատնի պես գնա՜, գլխին բամփի՜, կռնակիդ դի՜ր բե՜ր: (Վախթանգ Անանյան)
4. կուչ տալ
   1. տե՜ս կուչ բերել

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ curl up, bend over, bend գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ группировка (ru) ‎(gruppirovka) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։