կտուց

Հայերեն

• ՄՀԱ^(key): [ktut͡sʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ կտուց

Վանկեր՝ կ(ը)•տուց 

Ստուգաբանություն

Հավանաբար կազմված է բնիկ հնդեվրոպական *gu-d- նախաձևից (*geu- «ծռել, կամար կազմել» արմատից)՝ -ուց վերջածանցով. *gu-d-ի համար հմմտ. հին ֆրիզերեն kāte (< *kaut) «կոճ», միջին ներքին գերմաներեն kōte, küte «սմբակ, կճղակ, ճանկ», նորվեգերեն բարբառային kyta «ուռուցիկ ծալք, սապատ, ուռուցք», հայերեն կոճ: Ավելի քիչ հավանական է համեմատությունը հնդեվրոպական *geid- «կծել, խայթել, խուտուտ ածել» (հայերեն կէտ) կամ կովկասյան (դարգ. qudqudi «կտուց») ձևերի հետ:

Գոյական

1. թթռչունների բերանի դուրս ցցված եղջերային երկփեղկ վերջավորությունը
2. նավի՝ նավակի և այլն առջևի դուրս ցցված մասը, քիթ
3. (փխբ․) ջրածիկի՝ թեյնոցի և այլն երկար կտցաձև մասը, որտեղից ջուրը հոսում է
4. (բսբ․) որոշ պտուղների կտցաձև մասը
5. (փխբ․) առարկայի կտցաձև մասը կամ կտցաձև առարկա

Հոմանիշներ

1. (գվռ․) կնդիչ, ճակտկալ, ջավշակ
2. տե՛ս ցռուկ

Արտահայտություններ

1. կտուց կտցի - իրար մոտ, կողք-կողքի
2. կտուց կտցի տալ - իրար հետ քաղցր՝ մտերմորեն խոսել՝ զրուցել
3. կտուցը կաթոտ անել - կերակրել, սնել
4. կտուցը մեղր քսել
   1. կաշառել
   2. ուտել, անուշ անել
5. կտուցը քաղցրացնել
   1. կաշառել
   2. ուտել, անուշ անել
6. կտուցը քարին քսել - տվածը չվերադարձնել՝ ուրանալ

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	կտուց(ը)	կտուցներ(ը)
Սեռ.	կտուցի	կտուցների
Տր.	կտուցի(ն)	կտուցների(ն)
Հայց.	կտուց(ը)	կտուցներ(ը)
Բաց.	կտուցից	կտուցներից
Գործ.	կտուցով	կտուցներով
Ներգ.	կտուցում	կտուցներում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ beak գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ клюв վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։