հանգույց

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ հանգոյց

վանկեր՝ հան•գույց 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Թերևս կազմված է -ոյց ածանցով՝ անգանիլ (անկանիլ) «հասնել, ավարտել» բայի յանգ արմատից, կամ, որ ավելի հավանական է, հանգ «դադար, ավարտ» արմատից։

Գոյական

  1. կապ, որով երկու թելի՝ առասանի՝ պարանի և այլնի ծայրերը միացնում են իրար հետ, հանգուստ
  2. թելի՝ առաստանի և այլն մի կամ մի քանի անգամ իրար միջով անց կացնելով ձևացրած օղակ
  3. բուսի ծունկ
  4. իջևան, կայան, հանգրվան
  5. այն տեղը, որտեղ մի քանի չանապարհներ իրար հանդիպում՝ խաչաձևվում են
  6. որևէ բանի կուտակման՝ կենտրոնացման կարևոր կետ
  7. կապի՝ հաղորդակցության միջակա օղակ՝ կետ
  8. մի տեղում դասավորված և գործունեությանու նշանակման միասնությամբ իրար հետ կապված կառույցների՝ տեղակայումների՝ սարքավորումների և այլն ամբողջությունը ռադիոհաղորդումների հանգույց
  9. (կզմխս․) մարմնի մեջ որևէ կարգի բջիջների կուտակման տեղ
  10. թելի՝ առասանի՝ թաշկինակի ծայրին արված կապ
  11. (փխբ․) բարդ՝ կնճռոտ վիճակ՝ դրություն՝ հարց
  12. (գրկն․) իրադարձություն, որից զարգանում է գեղարվեստական երկի բովանդակությունը
  13. (թատր․) գրական երկի, սյուժեի բաղադրամասերից մեկը, հիմնական իրադարձությունների, հարաբերությունների շղթան, որից սկիզբ է առնում գործողությունը
  14. (ծով.) նավի արագության չափման միավոր, որը հաշվվում է մեկ ժամում անցած ծովային մղոններով
  15. (փխբ․) պտույտ, շրջան
  16. (մրմն․) հակընթաց, որի վերջում փոխվում է շարժման ուղղությունը։ Լինում են՝ բաց հանգույց, որտեղ շարժման ուղղությունը փոխվում է դեպի հակառակ կողմ և փակ հանգույց, որտեղ ուղղությունը փոխվում է դեպի շարասյունը, և պարապողները մեկընդմեջ հատում են շարասյունը
  17. (պաշտանվ․) մի քանի համասեռ ձգայնական առարկաների (կապուղի, հաղորդակցության ուղի, պարան ևն) խաչման (միացման) տեղ՝ վայր
  18. (ոճբ․) գեղարվեստական խոսքի կառուցման հնարանք, երբ խոսքի մի քանի միավորներ (նախադասություններ, բանաստեղծական տողեր) ունենում են միատեսակ սկիզբ և վերջավորություն. նույնասկզբի կրկնավերջույթի համատեղումը նույն խոսքում
  19. (բսբ․) ցողունի այն հատվածն է, որը կապված է կողմնային օրգանների ծագման հետ
  20. (լեզվբ․) առավելապես քերականական իմաստներ (դեմք, թիվ, ժամանակ) արտահայտող բայ, որ տարբեր խոսքի մասերի հետ գործածվելով՝ կազմում է բաղադրյալ ստորոգյալ

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. կապ, հանգույցակապ, կապօղակ, (գվռ․) հանգուստ, կղթկապ, կրկապ, կշկուռ, քշկուռ, մճուճ, մճույճ, քարկապ, քարահանգուստ,
  2. ծունկ
  3. տե՛ս խաչուղի
  4. կետ
  5. կծիկ
  6. տե՛ս կնճիռ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։
  • Գրգեարյան Հ․Ղ․, Հարությունյան Ն․Մ․, Տնտեսական աշխարհագրության տեղեկատու բառարան (խմբ. Ավագյան Գ․Ե․), Երևան, ««Լույս» հրատարակչություն», 1982 — 408 էջ։
  • Սիլվա Պապիկյան, Թատերագիտական և կինեմատոգրաֆիական տերմինների համառոտ բառարան, Երևան, «Էդիթ Պրինտ հրատարակչություն», 2015 — 128 էջ։
  • Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
  • Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։
  • Ջրբաշյան Է․Մ․, Մախչանյան Հ․Մ․, Գրականագիտական բառարան (2-րդ լրաց․ և վերամշ․ հրատ․) (Լույս), Երևան, 1980 — 352 էջ։
  • Լ․ Տիմոֆեև, Ն․ Վենգրով, Գրականագիտական տերմինների համառոտ բառարան (Հայպետուսմանհրատ), Երևան, 1957 — 247 էջ։
  • Հ․ Լ․ Զաքարյան, Կետադրական բառարան․ Ուսումնական տեղեկատու, Երևան, «Զանգակ», 2013 — 240 էջ։