հիմք

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [himkʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ հիմք 

Ստուգաբանություն

<լատ. fundamentum-հիմք

Գոյական

1. շենքի՝ կառույցի պատի ստորին մասը, որ շինվում է գետի կամ հատկապես ամրացված է գետնի վրա
2. նույնն է հիմնափոս
3. կառույցի սարածի` առարկայի ևն իբրև հենարան ծառայող մասը, պատվանդան
4. առարկայի` սարածի առարկայի ևն ստորին մասը, որով նստում է իր հենարանի վրա Գմբեթի աշտարակի հիմք
5. որևէ բանի ստորին` ցածի մասը ◆ Դեզի հիմքը շատ մեծ էր
6. առարկայի մարմնի մասի ևն այլ մասերին միանալու տեղը թիթեռի թևերի հիմքը ծածկված է դեղնականաչ մազիկներով
7. որևէ բանի պահպանման` գոյության պայմանների ամբողջությունը, հենարան ազգային խտրության բացակայությունը, իրավահավասարությունն, ու համագործակցումը մեր ժողովուրդների բարեկամություն հիմքն են
8. որևէ բանի հիմնական կորիզը, Վիպերգի ժողովրդական հիմքը իր ցայտուն արտահայտությունն է գտել ամբողջ ստեղծագործությության մեջ
9. որևէ բանի սկզբնաղբյուր, ակունք, ելակետ Նոր օպերայի հիմքը ժողովրդական երգն ու երաժշտությունն են
10. որևէ բան հիմնավորելուն ծառայող փաստ` ապացույց ևն,
11. պատճառ` առիթ` հանգամանք, որով արդարացվում է կամ հասկանալի է դառնում մի բան
12. (մաթ.) երկրաչափական մարմնի գագաթին ուղղահայաց կողմը
13. թթուների ներգործություամբ աղ կազմող միացություն
14. բառի այն մասը, որ զերծ է թեքական վերջամասնիկներից ու նախամասնիկներից (լեզվբ․)
15. հենք (տեխ․)
16. (պաշտանվ․) պատի շարվածքի ստորին մասը գետնի մեջ
17. (երկրբ․) երկրաբաշխությունում գիծ, որի երկարութըունը տեղանքում չափվում է մեծ ճշտությամբ

Մակբայ

1. հիմքից հիմնովին, լրիվ ամբողջապես

Հոմանիշներ

1. հիմն, հիմնախարիսխ (կառույցի պատի ստորին մասը, որի վրա խարսխվում է) արմատ
2. հիմնափոս (հիմքի փոս)
3. պատվանդան հենարան(սարածի` առարկայի)
4. հենարան (որևէ բանի գոյության պայմանների ամբողջությունը)
5. հիմունք, նախադրյալ (որևէ բանի)

Գոյական

1. ապացույց փաստ, փաստարկ, փաստարկություն (որևէ բանի ճշմարտությունը հաստատող)
2. համգամանք, պարագա, առիթ, (հնց․)
3. 1.տեղիք, հավակ, օճառ, (որևէ բան պայմանավորող` որևէ բանի տեղի ունենալու` երևան գալու հիմունք հանդիսացող հագամանք ևն)2.Շարժառիթ, դրդապատճառ, նախապատճառ, (որևէ բանի)3.պատրվակ, արդարացում, պատճառանք, պատճառաբանություն (կատարված կամ կատարվելիք որևէ գործողություն)
4. (ոստյն.) հինվածք, էջք, (գվռ.) մշտութ, մշտոտ (գոծվածքի` երկայնակի ձգվող թելերը)
5. բառաբուն, բառահիմք
6. (երաժշտ․) ինտերվալի և ակորդի ներքևի հնչյունը (ձայնը)

Արտահայտություններ

1. 1.հիմք դնել - հիմնադրել
2. 2.հիմք ընդունել - որպես հիմնավորում ընդունել` դիտել
3. 3.հիմք լեզու - ցեղակից լեզուների հիմքը հադիսացած ընդանուր լեզուն, նախալեզու (լեզվբ․)`
4. 4.հիմք հանդիսանալ - որպես գործելու` վարվելու ուղեցույց` ելակետ ծառայել
5. 5.հիմք տալ - որպես կռվան ծառայել
6. 6.հիմք ունենալ - իրավացի, արդարացի լինել
7. 7.հիմք(եր)ը փորել - կառույցի հիմքի համար գետինը փորել, հիմնափոս փորել
8. 8.հիմքում դնել - որպես հիմք` հիմնավորում ընդունել
9. 9.հիմքում ընկած լինել - մի բանի հիմքը` գլխավոր հանգամանքը լինել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ ground, foundation, basis, groundwork, footing, base, theme, reason, backbone, bottom գերմաներեն՝ Boden դանիերեն՝ թուրքերեն՝ zemin իսպաներեն՝ suelo իտալերեն՝ terra հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ grond պորտուգալերեն՝ solo ռուսերեն՝ основа (ru) ‎(osnova), основание (ru) ‎(osnovanije), фундамент (ru) ‎(fundament) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
• Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։
• Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
• Հողմիկ Սարգսյան, Ռուզաննա Սարգսյան, Երկրաբանական տերմինների եռալեզու հանրագիտական բառարան, Երևան, «Զանգակ», 2014 — 672 էջ։