մնալ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [mnɑl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ մնալ վանկեր՝ մ(ը)•նալ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բնիկ հնդեվրոպական՝ *menā-՝ *mēn- «մնալ» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն man- «հապաղել, հանգիստ մնալ», լատիներեն maneo «մնալ»։
Բայ
- շարունակել լինել՝ գտնվել որևէ տեղում, չհեռանալ, չտեղափոխվել ◆ Պատերազմից վերադառնալով, նա մնաց հայրենի գյուղում։
- որևէ տեղում գտնվելը շարունակել՝ որևէ նպատակով ◆ Մենք մնացինք ագարակում՝ երեկոյան տանտիրոջ հետ բանակցություններ վարելու համար։
- մեկի հետ լինել (ընկերանալ, առանձնանալ ևն) ◆ Հիմա ես ու դու մնացինք:
- գերապրել, կենդանի լինել (ուրիշների մահվանից հետո) ◆ Իսկ մնացած մարդիկ իրար հարցնում էին սարսափահար Հովհաննես Թումանյան
- մի վիճակի՝ դրության մեջ հարատևել, վիճակը՝ դրությունը չփոխվել ◆ Ամբողջ երկու ժամ նա կանգնած մնաց:
- լինել, որևէ բանի արտահայտությունը՝ դրսևորումը շարունակել ◆ Էլ ժպիտ չմնաց ոչ մեկի դեմքին, վիշտն ու վրեժը տիրեց ամենքին Վահրամ Մավյան
- հաջորդ դասարան՝ կուրս չփոխադրվել ◆ Ձեր կուրսից քանի՞ հոգի է մնացել:
- որոշ մաս՝ քանակ ևն գործածելուց՝ սպառելուց՝ վաճառելուց հետո պահպանվել ◆ Տոմսավաճառի մոտ մի քանի տոմս էր մնացել միայն, այն Էլ՝ ամենաետին տեղերի համար։
- իբրև մնացորդ ստացվել, հանման գործողությունից հետո մնացորդ կազմել ◆ Տասից հանած վեց կմնա չորս Ստեփան Մալխասյանց
- թողնվել մեկի տնօրինության՝ տրամադրության տակ, բաժին ընկնել մեկին՝ մի բանի ◆ Մենակ խաղում է, թռչկոտում պախրան, սարեր ու ձորեր մնացին նրան Վահրամ Մավյան
- պահպանվել, գոյատևել ◆ Ի՞նչս մնաց այն օրից Ռափայել Պատկանյան
- որոշ մեծություն՝ քանակ՝ ժամանակամիջոց՝ տարածություն լինել՝ կազմել որոշակի մեծության՝քանակության ևն հասնելու համար ◆ Գնացքի շարժվելուն երկու րոպե էր մնացել, երբ ծախսարարը եկավ և գողեգող մոտեցավ պետին։
- ետ գցվել, ետ ընկնել, հետաձգվել ◆ Այդ հարցը կմնա հաջորդ նիստին։
- չկատարվել (չքննարկվել, չշոշափել ևն) ◆ Դատարկ խոսակցություններով ինձ մի զբաղեցրու, գործս մնաց:
- ավանդվել, ավանդությամբ հասնել ◆ Հին հայկական վիպասանությունից միայն փշրանքներ են մնացել:
- ուրիշ անելիք՝ այլ ելք չլինել ◆ Ի՞նչ էր մնում նրան անելու, եթե ոչ հանձնվել։
- որևէ վիճակի՝ դրության մեջ ընկնել, հայտնվել որևէ վիճակում ◆ Ձմեռվա կեսին խեղճը մի շապիկով է մնացել:
- առանց կապով դրված խնդրի, ժխտական ածանցով ածականի կամ զուրկ բառի հետ՝ զրկվել, զուրկ լինել, չունենալ ◆ Առանց հագուստի՝ փողի՝ ծնողների մնալ: Անտուն՝ անզավակ մնալ: Լավ օրից՝ ուսումից զուրկ մնալ:
- սպասել ◆ Ասում են, ուռին աղջիկ էր ինձ պես, մնում էր յարին ու չեկավ նա տես Հովհաննես Թումանյան
- սգացական, մտածական, վիճակի և այլն բայերի հարակատար դերբայի հետ կազմում է հարադրություններ՝ ցույց տալով դերբայով արտահայտված վիճակի ստկական՝ ծայրահեղ աստիճանում լինելը, ինչպես՝ապշած մնալ, զարմացած մնալ, հիացած մնալ և այլն
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։