Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ շատ

շատ1[խմբագրել]

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *šāt. հմմտ. սողդերեն š’t, պարսկերեն šād «հարուստ, շատ, առատ», šādāb «շատաջուր, հյութեղ»։

մեծ քանակությամբ, բազմաթիվ, բազում ◆ Շատ մարդիկ, աշակերտներ։
ըստ տարածության երկար, մեծ երկարությամբ կամ լայնությամբ ◆ Դեռ շատ ճանապարհ կա գնալու։
ըստ ժամանակի, երկարատև, երկար ժամանակի ◆ Դեռ շատ պիտի սպասենք։
սաստիկ, ուժեղ, խիստ ◆ Շատ խիզախ մարդ էր մեր հրամանատարը։
հաճախակի, հաճախ ◆ Վերջերս նա շատ է գալիս մեր մոտ։
մեծ քանակությամբ առարկաներ մարդիկ ◆ Շատեր ինձ են ատել, շատերին ես օտար եմ։ Ռափայել Պատկանյան
մեծ մասը, մեծամասնությունը ◆ Շատը գնացել է, քիչն է մնացել։

բազում, բազմաթիվ, բյուր, բազմաքանակ, բյուրավոր, մեծաթիվ, մեծաքանակ, մեծ, հոլով (հնց․), հոլովաքանակ, հոլովակ, հոլովակի, հոլովաթիվ, հոգնաքանակ, հոգնաթիվ, բազմաբյուր
առատ, ճոխ
հաճախ, հաճախակի
սաստիկ, խիստ, հույժ, կարի, մեծապես
ավել, ավելի

շատ բարի, շատ գեղեցիկ, շատ լավ - համաձայնության կամ գոհունակության արտահայտություն որևէ մեկի ասածի կամ արածի առթիվ
շատ թե քիչ - որոշ չափով
շատից քչից - փոքր ինչ, որոշ չափով
շատ համարել - խնայել, արժանի չհամարել

Բաղադրյալ բառեր
շատաբան շատաբանություն շատաբեր շատագետ շատագրություն շատազրույց շատախոս շատախոսարան շատախոսել շատախոսություն շատախում շատակեր շատակերիկ շատակերություն շատակուլ շատահանճար շատահարուստ շատահող շատահողություն շատամարդ շատանալ շատաշնորհ շատաշրջիկ շատաջուր շատատեր շատարար շատարել շատարվել շատարդյուն շատարյուն շատարյունություն շատացվել շատացել շատացում շատզրուցց շատիմաց շատից-քչից շատախոսիկ շատկե շատնալ շատ-շատ շատոնց շատոտվի շատվոր շատվորանալ շատվորություն շատրվան շատրվանաձև շատրվանային շատրվանանման շատրվանել շատրվանում շատություն շատունց ճարակաշատ արյունաշատ մարդաշատ մարդաշատ երիվարաշատ ընչաշատ

Թարգմանություններ
թուրքերեն՝ çok անգլերեն՝ very, much, awfully ռուսերեն՝ многий (ru) ‎(mnogij), очень (ru) ‎(očenʹ), часто (ru) ‎(často)

Փոխառություն՝ պարսկերեն šād:

Փոխառություն՝ իրանական աղբյուրից՝ šāt «ուրախ» իմաստից փոխաբերությամբ։

Բաղադրյալ բառեր
Արտաշատ Վասակաշատ Վարդանաշատ

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։