պատարագ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

«պատարագ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով
Պատարագ

Դասական ուղղագրութեամբ՝ պատարագ

վանկեր՝ պա•տա•րագ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն իրանական աղբյուրից, բայց բուն աղբյուրը հավաստված չէ։

Գոյական

  1. (կրոն․) քրիստոնեական եկեղեցու գլխավոր, պաշտամունքային արարողություն՝ որպես հիշատակ խորհրդավոր ընթրիքի, այլև որպես հաղորդության խորհուրդ ◆ Բազմությունը շտապում էր դեպի վանքը պատարագ տեսնելու և սուրբ տիրամոր գերեզմանը համբուրելու։ (Րաֆֆի)
  2. ժամերգություն, ժամասացություն
  3. (երժշտ․) պատարագի ժամանակ երգվող կամ նվագվող երաժշտություն՝ եղանակ ◆ Քառաձան պատարագ:
  4. (փխբ․) հաճելի ու խորհրդավորությամբ տոգորված երգեցողություն՝ նվագ՝ ճռվողություն և այլն
  5. (հնց․) նվեր, ընծա, զոհ
  6. (կրոն․) քրիստոնեական գլխավոր ժամասացություն, որի ժամանակ կատարվում է հաղորդագրության խորհուրդը

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. (կրոն․) մեսսա, հոգեհանգիստ
  2. տե՛ս ժամերգություն
  3. տե՛ս նվեր, ընծա
  4. տե՛ս ողջակեզ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. պատարագ կանգնել - պատարագ սկսվել ◆ Ու ժամի ծխոտ կամարների տակ կանգնած էր արդեն տխուր պատարագ: Հովհաննես Թումանյան
  2. պատարագ մատուցել՝ մատուցանել - պատարագել, պատարագի արարողություն կատար ◆ Նա տիրոջ սուրբ սեղանի վրա պատարագ էր մատուցանում, բայց հարկը պահանջած ժամանակ՝ առաջնորդում էր զորքին դեպի պատերազմ։ (Րաֆֆի)
  3. հանդիսավոր պատարագ - բարձրաստիճան հոգևորականների մատուցած պատարագ ◆ Այդ միջոցին Բյուրականի եկեղեցում հանդիսավոր պատարագ էր մատուցանում Սահակ եպիսկոպոսը։ (Մուրացան)
  4. ձայնավոր պատարագ - պատարագ երգեցողությամբ
  5. թիվ պատարագ - պատարագ առանց երգեցողությամբ
  6. կից պատարագ - անմիջապես առավոտյան ժամերգությունից հետո կատարվող պատարագ

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Յու․ Ա․ Բախնիկին, Մ․ Ս․ Բելենկի, Ա․ Վ․ Բելով և ուրիշ․։ Մ․ Պ․ Նովիկովի խմբ․, Աթեիստի գրպանի բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1983 — 308 էջ։
  • Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։
  • Ռ․ Ա․ Վարդանյան, Պատմական իրադարձությունների տերմինների համառոտ բառարան, Վանաձոր, 2007 — 113 էջ։