վանդակ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɑnˈdɑk]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ վանդակ
վանկեր՝ վան•դակ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *vandak- (< հնդեվրոպական *uendh- «ոլորել, հյուսել»). հմմտ. պարսկերեն bandak «բամբակի քուլա»։
Գոյական
- մետաղյա կամ փայտե ձողերով սարքված պատերով արկղանման շինվածք՝ մեջը թռչուն կամ կենդանի պահելու՝ արգելափակելու համար
- փայտե կամ մետաղյա ձողերի խաչաձևվող միմյանց հյուսվող պարիսպ՝ ցանկապատ, վանդակողմ
- պատուհանների (նաև դռների) մետաղյա վանդակավոր շինվածքի յուրաքանչյուր քառակուսին կամ քառանկյունին, պատուհանի ճաղերի կազմած յուրաքանչյուր քառանկյունին կամ քառակուսին
- (արևմտհ․) դռան կամ պատուհանի շրջանակ
- առհասարակ՝ փայտյա ձողերով կամ մետաղյա ճաղերով սարքած զանազան բաների յուրաքանչյուր քառակուսի կամ քառանկյունի բաժանմունքը
- բարձրահարկ շենքերում և հանքահորերում՝ վերելակի վանդակապատ սրահակը յուրաքանչյուր հարկի հարթակում
- պատշգամբի վանդակավոր բազրիք կամ վանդակորմ
- որևէ կարգի հարթության՝ մակերևույթի վրա գծված՝ պատկերված քառանկյունի կամ քառակուսի ◆ Շախմատի՝ շաշկիի տախտակի վանդակ:
- ցանցաձև հյուսվածք՝ գործվածք
- գործվածքների՝ զգեստի ևն վանդակաձև նախշ
- (փխբ․) կրծքի վանդակ, կուրծք, սիրտ ◆ Իմ վանդակն էլ բացել եմ վարդ Զինին ես։ (Կարպիս Սուրենյան)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- սարակ, լարանոց
- ճետնոց (ժղ․)
- տե՛ս վանդակացանց
- տե՛ս վանդակորմ
- տե՛ս շրջանակ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | վանդակ(ը) | վանդակներ(ը) |
| Սեռ. | վանդակի | վանդակների |
| Տր. | վանդակի(ն) | վանդակների(ն) |
| Հայց. | վանդակ(ը) | վանդակներ(ը) |
| Բաց. | վանդակից | վանդակներից |
| Գործ. | վանդակով | վանդակներով |
| Ներգ. | վանդակում | վանդակներում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։