տիտղոս
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [titˈʁɔs]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ տիտղոս
վանկեր՝ տիտ•ղոս
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն՝ հունարեն τίτλος (< լատիներեն titulus):
Գոյական
- իշխանական կամ տոհմական պաշտոնական պատվավոր կոչում ◆ Աղձնյաց ու Մոկաց տերերին, որոնք իրանց մշտապատրաստ զորքերով օգնում էին արքայական բանակին, նվիրեց նոր կալվածներ և տվավ իշխանապետության տիտղոս: (Մուրացան)
- մեկին կամ որևէ բանի տրվող կոչում՝ անուն՝ ըստ նրա զբաղմունքի՝ հասարակական դիրքի՝ նրա աչքի ընկնող ծառայությունների՝ հատկությունների և այլն, պատվանուն ◆ Ապագա սերունդը քեզի հերոսի տիտղոսը պիտի տա։ «Երևանյան օրեր» ◆ Ծատուրյանն ունեցավ փառավոր թաղում… արժանացավ «ազգային» բանաստեղծի բարձր տիտղոսին: (Ցոլակ Խանզադյան)
- որևէ բանի տրվող անուն, վերտառություն, վերնագիր ◆ «Միացյալ ընկերությունք» տիտղոսին տակ այդ ընկերություններն երեք անձինք և մի բնություն կը կազմեն այսօր։ Հակոբ Պարոնյան
- որևէ պաշտոնի՝ աստիճանի՝ կոչումի անուն, որ մեկը կրում է ◆ Հիմակ այդ թոշակը թերևս անբնական էր, քանի որ տոքթոր եղած էր զավակն ու այդ տիտղոսին համեստ դիրք մ'ունենալ կը պարտեր։ (Գրիգոր Զոհրապ)
- տե՛ս տիտղոսաթերթ
- անուն, անվանում, մականուն (դրական կամ բացասական հատկությունների համար ուրիշների կողմից տրված) ◆ Նրա իսկական անունը Ավագ վարդապետ էր, բայց ժողովուրդը նրան Դալի (գիժ) տիտղոսը տվեց։ (Րաֆֆի)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | տիտղոս(ը) | տիտղոսներ(ը) |
| Սեռ. | տիտղոսի | տիտղոսների |
| Տր. | տիտղոսի(ն) | տիտղոսների(ն) |
| Հայց. | տիտղոս(ը) | տիտղոսներ(ը) |
| Բաց. | տիտղոսից | տիտղոսներից |
| Գործ. | տիտղոսով | տիտղոսներով |
| Ներգ. | տիտղոսում | տիտղոսներում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։