ցախ
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sʰɑχ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ցախ
վանկեր՝ ցախ
ցախ1
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բնիկ հնդեվրոպական՝ *k՛ākh- «ճյուղ» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն çákhā «ճյուղ», գոթերեն hōha «գութան», ռուսերեն соха «արոր»։
Գոյական
- գետնին թափված ու չորացած ճյուղեր, խռիվ
- (ժղ․) վառելափայտ
- (ժղ․) մացառ
- (ժղ․) շերամի որդի շարքերի վրա դրվող մացառների՝ ճյուղերի տրցակ, որի վրա շերամը բոժոժ Է հյուսում։
- (ժղ․) զանազան բույսերի տերևալից ճյուղ՝ ոստ, որպես անասնակեր (թարմ վիճակում)
- տե՛ս ցաքի
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- խռիվ, ցախփայտ, կրկուտ, (հզվդ․)՝ ժժան, ժժանք, խոշուր, խոտոշ, խոտմոշի, խշուր, խուշուր, խճելուկ, ճախ, ջախ, ջախջ (ջաղջ), ջալ, ջանջխ, ճալ, մառ, չռփի, փոչիլ, տրոք, փայտ-մատ, փայտ ու փտուր, ցախումախ, ցախ ու ցուխ, ցախ ու ցաք, քոլ ու մոլ, քոլ ու քոս, ժախ-ժեխ, ժաժ-ժեխ, ժար-ժեխ, ձառ, ջեղ
- տե՛ս վառելափայտ
- տե՛ս մացառ
- տե՛ս ցաքի
- տե՛ս թխկի
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- ցախ բարձրանալ՝ գնալ
- ցախի (4) վրա բարձրանալ՝ բոժոժ հյուսելու
- (փխբ․) շատ առատ լինել, վխտալ, զեռալ
- ցախ դնել՝ տալ - շերամի որդին թթենու տերևալից ոստերով կերակրել
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | ցախ(ը) | ցախեր(ը) |
Սեռ. | ցախի | ցախերի |
Տր. | ցախի(ն) | ցախերի(ն) |
Հայց. | ցախ(ը) | ցախեր(ը) |
Բաց. | ցախից | ցախերից |
Գործ. | ցախով | ցախերով |
Ներգ. | ցախում | ցախերում |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
ցախ2
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ծագումն անհայտ է։
Գոյական
- թոքամաշկ
Բաղադրյալ բառեր | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։