փեշ
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pʰɛʃ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ փէշ
վանկեր՝ փեշ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Գոյական
- զգեստի քղանցք
- գոգ, գիրկ
- լեռան ստորոտ
- անտառի` գյուղի` հանդի և այլն ծայրամաս
- (հզվդ․) կանացի շրջազգեստ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- քղանցք, քղանցատուտ, հանդերձատուտ, տուտ(ք), (հնց․)` եզերք, շուրջք, համտակ, հուսունք, դրոշակ, փառակ, կողանչ (գվռ․)
- տե՛ս գոգ
- տե՛ս ստորոտ
- տե՛ս շրջազգեստ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- փեշը բռնել մեկի
- մեկի կողքից չհեռանալ (առավելապես երեխաների մասին)
- շարունակ մեկով զբաղվել, մեկի հոգսը քաշել
- հույսը մեկի վրա դնել, մեկին ապավինել
- փեշը` փեշերն ընկնել - մեկին թախանձագին խնդրել, աղաչել-պաղատել, մեկի ոտքերն ընկնել
- փեշը թափ տալ - հրաժարվել, ձեռք քաշել
- փեշը կեղտոտ - վատ վարքի տեր
- փեշը փեշին բերել - խոնարհ` պատկառանք արտահայտող կեցվածք ընդունել
- փեշը փեշին կարել - մեկին միշտ իր կողքին պահել
- փեշը քաշել
- մեկին զգուշացնել, որպեսզի չասի կամ չանի այն, ինչ որ պատրաստվել է ասել կամ անել
- հրավիրել, կանչել
- խոսելը վերջացնելու` խոսքը կտրելու նշան անել
- փեշի տակ մեկի - հովանավորության տակ
- փեշի տակից դուրս բերել - թաքցրած տեղից հանել
- փեշի տակովն անել - հանցանքը` մեղքը ծածկել` թաքցնել
- փեշի քարը` քարերը թափել` վեր ածել - զիջել, տեղի տալ, համառության վերջ տալ
- փեշին դիպչել - տե'ս մազին դիպչել
- փեշից` փեշերից կախ ընկնել` կախվել - մեկից չպոկվել` ձեռք չքաշել
- փեշերը այրված լինել - լեզուն կարճ լինել (հանցանքի` սխալի` վատ արարքի պատճառով)
- փեշերը լիզել մեկի - ստորաքարշություն անել, քծնել
- փեշերը հավաքել - պատրաստ լինել մի բան անելու
- փեշերը բռնել - տարածվել
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | փեշ(ը) | փեշեր(ը) |
Սեռ. | փեշի | փեշերի |
Տր. | փեշի(ն) | փեշերի(ն) |
Հայց. | փեշ(ը) | փեշեր(ը) |
Բաց. | փեշից | փեշերից |
Գործ. | փեշով | փեշերով |
Ներգ. | փեշում | փեշերում |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։