օղակ

Հայերեն

Գոյական

օղակ

• ՄՀԱ՝ [ɔˈʁɑk]

վանկեր՝ օ•ղակ 

Ստուգաբանություն

1. զանազան գործողություններ ունեցող և տարբեր ձևերի ու տարբեր նյութերից սարքվող շրջանակ, օղ
2. շղթայի, զրահի և այլն իրար ագուցված յուրաքանչյուր օղը
3. զգեստին, վարագույրին և այլն կարված օղաձև զարդ
4. թելի, պարանի և այլն վրա սարքած օղակ
5. օղաձև քանդակ, պատկեր, զարդանախշ
6. զանազան հարմարանքների վրայի օղաձև մաս ◆ դռան օղակ, փականքի օղակ ծխնիի ներքևի օղը
7. կախաղանի պարանի օղ
8. կենդանիների մարմնի (օրինակ օձի) կամ պոչի ոլորելով ձևացրած օղ, շրջանակ, գալար
9. ծառաբնի տարեկան շրջանակներից յուրաքանչյուրը
10. որդերի մարմնի իրար զուգահեռ շարված հոդավոր օղաձև մասերից յուրաքանչյուրը
11. փակ կամ կիսափակ կորի ձևով շարժում, ինչպես և այդպիսի շարժումով կազմվող շրջանը
12. նույնն է` լամբակ
13. գործելու ժամանակ թելի հանգուցումով կազմվող օղ, օղաձև հանգույց
14. շրջանաձև տարածվող բան (ալիքի, ստվերի և այլն)
15. միատիպ բաների միավորումով կազմված ամբողջություն, էլեկտրակայանների օղակ
16. մատին դնելու օղ, մատանու օղակաձև մասը
17. երկու կախովի շրջանակներից բաղկացած մարմնամարզական հարմարանք (հոգնակի) (սպորտ.)
18. որևէ կազմակերպության, միավորման և այլն ամենափոքր կազմակերպական միավորը ◆ կոլտնտեսության, պիոներական օղակ
19. կախաղան (փխբ․)
20. մահապատիժ ◆ Դժվար թե մեկն ու մեկը սեփական ցանկությամբ խոստովանի իր կատարած այնպիսի հանցանքը որի համար… օղակ է սպասում: Բ.Գորդոն (փխբ․)
21. մարդկանց շրջանաձև խմբված բազմություն ◆ Մշակները շրջապատել էին հսկա խարույկը և կազմել կենդանի օղակ:(Շիրվանզադե) (փխբ․)
22. որևէ բան շրջապատող, պատող բան, գոտի, շրջանակ, շրջագիծ ◆ Այս փողոցը իր օղակի մեջ կառնի քաղաքի կենտրոնական մասը: Ե (փխբ․)
23. միավորող, իրար կապող, միացնող հանգամանք, երևույթ ◆ Նույնիսկ երեխաները չեն կարողանում իբրև հաշտություն օղակ ծառայել: (Շիրվանզադե) (փխբ․)
24. շրջապատում, պաշարում ◆ Սերը… փրկեց ինձ անցյալ ամառ շրջապատման մեծ օղակից: (Գևորգ Էմին) (փխբ․)
25. օղակաձև և փաթաթվող, շրջափակող, իր մեջ առնող բան ◆ Սոնան… փորձեց ազատվել նրա բազուկների օղակից: (Ակսել Բակունց) (փխբ․)
26. կաշկանդող, ազատությունից զրկող հանգամանք ◆ Գիտակցաբար նա ձգտում էր ազատվել սիրո այդ ծանր օղակից, բայց զգացմունքը թույլ չէր տալիս: (փխբ․)
27. որևէ բանի զարգացման, տեղի ունենալու աստիճաններից, փուլերից յուրաքանչյուրը ◆ Տեղեկության հետագա հրապարակումը թտ բադրության հանդեսի մի օղակը հանդիսանար: (Տենցինգ) (փխբ․)
28. ստորակարգությամբ իրար հետ միավորված մարմիններից յուրաքանչյուրը, ստորակարգային համակարգի յուրաքանչյուր անդամը ◆ Նա գրավոր բողոք էր ներկայացրել վերադաս օղակներում: (Գ. Մարկով) (փխբ․)
29. (մրմն․) շարժական գործիք է։ Բաղկացած է փայտյա երկու օղակներից, որոնք պողպատաճոպաններով ամրացված են 550 սմ բարձրության վրա։
30. (հրտ․) մամուլի խորքով ծալքը
31. (պաշտանվ․) որևէ կազմակերպության համակարգի աստիճանակարգային շղթայի յուրաքանչյուր մակարդակի մարմին՝ կառույց՝ ստորաբաժանում և այլն
32. բառի կրկնություն կամ բառերի խմբի կրկնություն չափածոյի նույն տողի կամ կոլոնի սկզբում և վերջում

Հոմանիշներ

1. շրջանակ, ագույց, օղ, անուր, լամբակ, նառն (կոճակի), կանդրիվ (լուծի մեջտեղը կապելու), լամատի (կողովների, չվանե), խառա (շան վզից կախելու), ոտնօղակ (բազեի ոտքի), կեռօղակ (կաթսան կախելու), հաղլակ (բրբ․), լամտա
2. մարզօղակ (սպորտ.)

Արտահայտություններ

1. օղակը սեղմել
   1. շրջապատումը խստացնելով ավելի փոքր տարածություն թողնել պաշարվածների ձեռքում
   2. նեղել
   3. սպառնալիքը, վտանգը, վերահաս ձախողումը մոտեցնելը
2. օղակի մեջ առնել - շրջապատել, շրջափակել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ link, curl, gyre, section, ring ռուսերեն՝ кольцо (ru) ‎(kolʹco), петля (ru) ‎(petlja), звено (ru) ‎(zveno) հունարեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ իսպաներեն՝ enlace իտալերեն՝ collegamento հոլանդերեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ lien

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։
• Գ. Պարիս, Պոլիգրաֆիական և հրատարակչական տերմինների ռուս-հայերեն համառոտ բառարան, Երևան, «Հայպետհրատ», 1953 — 136 էջ։
• Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
• Մելս Սանթոյան, Արեն Սանթոյան, Գրականագիտական բառարան, Երևան, «Վան արյան», 2006 — 209 էջ։