ալիք

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

ալիք

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ա•լիք 

ալիք1[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Ալի արմատի գրաբարյան հոգնակի ձևն է։ Բնիկ հայերեն բառ է։ Համեմատության համար հունարեն՝ πολιός ալիք (թե մազերի և թե ծովի ալիքների համար), αί πολιαί ճերմակ մազեր, սանսկրիտ՝ पलित palitá սպիտակ ալիք, քրդերեն՝ ݒݐل, pēl, կոհակ , պարսկերեն, պահլավերեն՝ pīr ծերունի։

Հունարեն բառը ծագում է հնդեվրոպական նախալեզվի polio- ձևից, իրանյանները հնդեվրոպական նախալեզվի plgo- ձևից։ Հայերենում էլ ոչ թե օ-ն փոխվել է ա-ի, այլ, ինչպես նշում է Հյուբշմանը, ածանցվում է հնդեվրոպական pļio- ձևից։

Նոր Բառագիրք Հակազեան լեզուի գրքում ալիք (մազ) բառը համարվում է ծովի ալիք բառից ծագած ձև։


Գոյական[խմբագրել]

  1. ջրի մակերեսին բարձրացող շերտ, կոհակ ◆ Գետի ափին… ժամերով նստած նայում էր Մարցա ջրի պղտոր ալիքներին։ (Ակսել Բակունց)
  2. իր շարժումով կամ ձևով ջրի կոհակի նման զանգված ◆ Սևավոր դաշտը գնում էր դեմ առնում Մթին լեռների ալիքներին: Դերենիկ Դեմիրճյան
  3. (փխբ․) տատանողական շարժում ֆիզիկական միջավայրում (ձայնի, էլեկտրականության և այլն) ◆ Եվ նրա ձայնի արծաթյա հնչյունը ալիքներ տալով անցավ դահլիճի մի ծայրից մյուսը։ (Մուրացան)
  4. (փխբ․) ալիքաձև դարս՝ ծալ ◆ Նա հագել էր ծիրանի պարեգոտ, որ երկար և մեղմ ալիքներով իջնում էր մինչև ոտները
  5. (փխբ․) իրար հաջորդող և իրար վրա բարձրացող շերտեր (հողի, ավազի և այլն)
  6. (փխբ․) որևէ բանի բուռն՝ ուժգին շարժում ◆ Ծիծաղի ալիք:
  7. (փխբ․) ուժգին հոսանք ◆ Արյան ալիք:
  8. (մրմն․) ոտքերի, իրանի և ձեռքերի մի շարք հոդերում կատարվող հաջորդական, ալիքաձև ծալում և ուղղում է
  9. սկսվում է ոտքերի ծալումով և ավարտվում է գլխի շարժումով առաջ, այսինքն` առաջնաետնային ուղղությամբ
  10. (ռազմ․) զորամիավորումների, նրանց ափ հանող նավերի, ջրի վրայով ընթացող այլ փոխադրամիջոցների կամ օդանավերի կազմավորում, որը միաժամանակ ընթացող և համակարգված գործողություն է իրականացնում տվյալ ափի կամ ցամաքի վրա
Հոմանիշներ[խմբագրել]
  1. ալյակ, կոհակ, ծփանք, վետ, հորձանք, լափ (հզվդ․)
  2. ալի (հնց․)
Արտահայտություններ[խմբագրել]

Թարգմանություններ[խմբագրել]

ալիք2[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Գոյական[խմբագրել]

  1. (հնց․) սպիտակ մազեր ◆ Նա դարձյալ ապրում է արքունիքում, իրավունք չտալով իրան վերադառնալ Գառնի և հետզհետե զարդարվում ծերության ալիքներով: (Մուրացան)
  2. մազեր ◆ Ճերմակ է նրանց գլխի ալիքը, ինչպես վաղորդյան ձյունը լեռների։ Հովհաննես Թումանյան

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. սպիտակամազ
  2. մազ, հեր, վարս (կնոջ, հյուսած), ծամ, գես, գիսակ (կանացի, երկար, հյուսած), գլխամազ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Թարգմանություններ[խմբագրել]

ալիք3[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Գոյական

  1. Սասուն՝ պատշգամբ ◆ Քոշկի բաց մասը կոչվում էր ալիք, մի ուրիշ տեղ՝ ռոշ։ (Եղիազար Կարապետյան)

Հոմանիշներ[խմբագրել]

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Թարգմանություններ[խմբագրել]

ալիք4[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Գոյական

  1. Արաբկիր՝ բեղ ◆ Վեր մի թքներ, ալիքիդ, կիյնա, վար մի թքներ, մորուքիդ։ (Անդրանիկ Փոլատյան)

Հոմանիշներ[խմբագրել]

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Թարգմանություններ[խմբագրել]

Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։
  • Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
  • Արծրուն Խանջյան, Ռազմական տերմինների անգլերեն-հայերեն համառոտ բացատրական բառարան, Երևան, 2009 — 39 էջ։