աղա
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑˈʁɑ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղայ
վանկեր՝ ա•ղա
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն՝ թուրքերեն ağa «պարոն, տեր»։
Գոյական
- գյուղատեր, կալվածատեր ◆ Փողը կտանք չար աղային, որ մեր բիժոն էլ չխլե։ Հովհաննես Հովհաննիսյան
- ազնվական, բարձր դասի պատկանող անձ ◆ Զինվորներն իրենց հարևան գյուղացիներին ավելի շուտ կհավատան, քան թե հողատեր աղաներին: (Վահան Տերյան)
- (մինչհ․) վարձու աշխատողներ ունեցող, առհասարակ՝ հարուստ ◆ Մարկոս աղա Ալիմյանը ծանր հիվանդ էր։ (Շիրվանզադե)
- (հնց․) հարգական տիտղոս, որով դիմում էին ուրիշներին
- (փխբ․) (հնց․) բարեկեցիկ՝ տնտեսապես ապահով մարդ
- (փխբ․) չաշխատող, անհոգ կյանք վարող անձ ◆ Ես աղա, դու աղա, մեր ջաղացն ո՞վ աղա։
- տեր, հովանավոր ◆ Ս․ Գևորգը բարկանալ չի, հիմի կբաշխի, մեր աղեն ա։ (Պերճ Պռոշյան)
- (փխբ․) (հնց․) ազնվաբարո՝ վեհանձն մարդ
- (նորբ․) (արհմրհ․) շահագործող, հարստահարիչ, ցեց
- (արհմրհ․) գործից՝ աշխատանքից խուսափող, անհոգ կյանք վարող անձ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- պարոն, իշխան, բեկ, ամիրա (արևմտհ․)
- (պատմ․) կալվածատեր, հողատեր, ավատատեր, ագարակատեր, գյուղատեր, (հնց․)՝ մյուլքադար, մյուլքատեր
- ամիրա
- պարոն, տիար, միստր (անգլիախոս ժողովուրդների), մըսյո (ֆրանս.), պան (լեհական), ամիրա
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- (խսկց․) աղա մարդ
- հարգարժան՝ պատկառելի մարդ ◆ Ասանկ մարդ հազարին մեջ մեկ հատ չկա, մեկ հատ. աղա մարդ է, աղա մարդ: (Արփիար Արփիարյան)
- մեծահոգի՝ առատաձեռն մարդ
| Հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | աղա(ն) | աղաներ(ը) |
| Սեռ. | աղայի | աղաների |
| Տր. | աղայի(ն) | աղաների(ն) |
| Հայց. | աղայի(ն) | աղաների(ն) |
| Բաց. | աղայից | աղաներից |
| Գործ. | աղայով | աղաներով |
| Ներգ. | (աղայում) | (աղաներում) |
| Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
 |
Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Աղա: |
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն գոյականներ
- Քաղվածք/Հովհաննես Հովհաննիսյան
- Քաղվածք/Վահան Տերյան
- Քաղվածք/Շիրվանզադե
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Քաղվածք/Պերճ Պռոշյան
- Հայերեն նորաբանություններ
- Հայերեն բառեր արհամարհական իմաստով
- Հայերեն բառեր պատմական իմաստով
- Հայերեն բառեր խոսակցական իմաստով
- Քաղվածք/Արփիար Արփիարյան
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Հայերեն պալինդրոմներ