Jump to content

ըստ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ըստ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *posti-` *pos- «կից, հետևից, հետո» ձևից. հմմտ. լատիներեն post (հին poste) «հետո»։

Կապ

գործ է ածվում տրական հոլովի հետ և նշանակում է

  1. համաձայն, համեմատ ◆ Ըստ իմ կարծիքի, ըստ իմ կարողության, ըստ ցուցակի։
  2. չափով, համեմատությամբ ◆ Ըստ պահանջի, ըստ հնարավորության;
  3. բաշխման կարգը, սկզբունքը (գործիական հոլովի նշանակությամբ) ◆ Մարդկանց դասավորում էին ըստ բրիգադների։ Սերո Խանզադյան ◆ Հյուրերը նստեցին ըստ տարիքի։
  4. որոշ տեսակետով, մոտեցումով, որոշ տեսակետից, մի բանի համապատասխան (գործիական հոլովի նշանակությամբ) ◆ Ըստ ձևի և ըստ բովանդակության, ըստ ամենայնի, ըստ օրինակի։
  5. դատելով, նայելով ◆ Ըստ երևույթին, ըստ հարմարության։

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. համաձայն, համեմատ (գործածվում է տրական հոլովի հետ)
  2. նման, պես, համապատասխան (որոշ մոտեցումով, որոշ տեսակետից)

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. ըստ ամենայնի - ամեն բանով, բոլեր տեսակետերից
  2. ըստ այդմ, ըստ այսմ, ըստ այնմ
    1. դրա, սրա, նրա համաձայն, համապատասխան (այս, այն) բանի
    2. հետևաբար, ուրեմն
  3. ըստ արժանավույն, ըստ արժանվույն
    1. արժանիքների համաձայն
    2. արժանի կերպով
  4. ըստ բավականին - բավականաչափ
  5. ըստ երևույթին - տե´ս ըստերևույթին
  6. ըստ էության
    1. իրականում, իսակապես
    2. էության վերաբերող, բուն նյութին վերաբերող
  7. ըստ էության խոսել
    1. խոսել ամենահիմնականի, գլխավորի մասին
    2. ժողովներում, նիստերում և այլնում խոսել քննարկվող հարցի (և ոչ թե քննարկման կարգի) մասին
  8. ըստ ինքյան - տե´ս ըստինքյան
  9. ըստ իս - իմ կարծիքով
  10. ըստ կարգի
    1. կարգի համաձայն, կարգով
    2. հերթով, հերթականությամբ
    3. կարգին վերաբերող
  11. ըստ կարգի խոսել
    1. հերթականությամբ խոսել
    2. ժողովներում, նիստերում և այլնում խոսել քննարկման կարգի մասին
  12. ըստ կարի - կարողության, հնարավորության չափով
  13. ըստ կարել(վ)ույն - կարելիության, հնարավորության չափով
  14. ըստ հարկի - հարկ եղածի պես, ինչպես որ հարկավոր է
  15. ըստ մեծի մասի - մեծ մասամբ
  16. ըստ որում
    1. որի համաձայն, համապատասխան
    2. որովհետև, քանի որ
  17. ըստ պատկանել(վ)ույն - ում (ինչին) որ պատկանում է, պատկանելիության համաձայն
  18. ըստ պատշաճի - ինչպես որ պատշաճ է, հարմարորեն, տեղին
  19. ըստ օրենքի - օրենքի համաձայն, օրենքով

Աղբյուրներ

[խմբագրել]