թեփ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [tʰɛpʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ թեփ 

Ստուգաբանություն

Քիչ հավանական է բխեցումը հնդեվրոպական *(s)teb(h)/p(h)- «սյուն, բուն, թուփ, խուրձ, փունջ, ոտք դնել» արմատից՝ *tephu > թեփ. հմմտ. հին ֆրիզերեն stapul «ատամնածայր», հին հնդկերեն stabd/a «ամուր, պինդ», հին իսլանդերեն stapi «բարձր սեպաժայռ», հին վերին գերմաներեն stambal «կտոր, բեկոր»։ Այս ստուգաբանությամբ թափ և թեփ արմատները ստուգաբանորեն կապված են, բայց իմաստով հեռու են։

Գոյական

1. հատիկա-ընդեղեն պտուղների ու սերմերի արտաքին նուրբ կեղևը, որ աղալուց՝ ծեծելուց մաքրելուց դուրս է գալիս
2. հացահատիկի աղալուց այդ կեղեվից գոյացած ալյուրանաման մանրուքը, որ օգտագործվում է իբրև անասնակեր
3. նյութի մանր՝ փոշենման մանրուքը, որ գոյանում է սղոցելո՝ քերելու հետևանքով
4. մաշկի և մաշկային ճարպի եղջերային բջիջներ, որոնք կուակվում են գլխի վրա՝ մազարմատների մոտ
5. մաշկի մեռած բջիջներից գոյացած կեղևանք, քերքեշ
6. որոշ ծաղիկների նուրբ կամ կոշտ պատյան, որ թափվում է ծաղկի բացվելուց
7. թիթեռների թևերը պատող փոշենման ծածկույթ
8. ձյան փաթիլ
9. որևէ բանի հետ խառնված կեղտ՝ աղբ
10. մարմնի վրա սպիտակ՝ ոչ բորի քոս
11. որոշ կենդանիների մաշկը պատող ոսկրային թիթեղիկները՝ թեփը
12. յուղատու բույսերի սերմերի մնացորդը՝ յուղը քամելուց հետո, կոպտոն
13. (խոհր․) բուսական, հիմնականում հացազգի հատիկների վրայի բարակ կեղև, համարյա չմարսվող

Հոմանիշներ

1. մաղուցք
2. գլխանք, կեղևանք
3. ձկնաթեփուկ, փյուղ
4. թեփուր, թեփ
5. քոս
6. կոպտուն, ճռճեմ
7. քուլա, ձյունահատ
8. քուլա պոխ (հզվդ․)
9. քուլա, թաթուլ
10. ծվեն

Արտահայտություններ

1. թեփը բռնել՝ կապել-թեփակալել
2. թեփ դառնալ-խիստ նիհարել
3. թեփ տալ-թեփը թափել, քոսից և այլ հիվանդություններից բուրդը թափել
4. թեփ տված աղվես-չափազանց նիհարած մարդ
5. թեփի նման վեր տալ-առատ պտուղ բռնել

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

անգլերեն՝ husk, scales գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ шелуха (ru) ‎(šeluxa), отруби (ru) ‎(otrubi), высевки (ru) ‎(vysevki), мучные высевки (ru) ‎(mučnyje vysevki), рыбья чешыя (ru) ‎(rybʹja češyja), перхоть (ru) ‎(perxotʹ), перхоть на голове (ru) ‎(perxotʹ na golove), опилки (ru) ‎(opilki), древесные опилки (ru) ‎(drevesnyje opilki), шелышиться (ru) ‎(šelyšitʹsja) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։