Հայերեն

ՄՀԱ՝ [χrɔvutʰˈjun]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ խռովութիւն

վանկեր՝ խ(ը)•ռո•վու•թյուն

Կազմություն

Արմատ՝ խռով, վերջածանց՝ -ություն:

Գոյական

տարերային ապստամբություն, աշխատավոր մասսաների տարերային զինված ընդվզում ◆ Խռովությունները և հեղափոխական ցույցերը մեծ մասամբ լինում են նպաստավոր։ (Րաֆֆի) ◆ Սերբիայում պալատական խռովություն էր տեղի ունեցել։ (Անահիտ Սահինյան)
դավադրություն
անհամերաշխություն, երկպառակություն, գժտություն ◆ Երբեք ընտանեկան խռովությունն այնչափ չէր ազդել Սմբատի վրա։ (Շիրվանզադե)
հոգեկան բուռն ապրում, հուզմունք, վրդովմունք ◆ Մի անգամ գտա նրան սարսափելի խռովության մեջ։ (Րաֆֆի) ◆ Հայրերը մեռնում են առանց կտակ թողնելու, իսկ այդ ժառանգներին խռովություն չի պատճառում։ (Րաֆֆի)
իրար հետ չխոսելը, խռով լինելը, անհաշտություն, հարաբերությունների խզում ◆ Մի շաբաթվա խռովությունից հետո այսօր մարդ ու կին հաշտվել են։ (Շիրվանզադե)
(փխբ․) խռովահույզ՝ ալեկոծ վիճակ, ալեկոծություն, մոլեգնություն (բնության՝ տարերքի մասին) ◆ Բնության ընդհանուր խռովության միջոցին դադարեց որսորդությունը։ (Րաֆֆի)
(հզվդ․) ընդհարում, զինված բախում

Հոմանիշներ

ապստամբություն, ընդվզում, հուզում(ներ), խռովք, ընդվզանք, (հնց․)՝ խազմ, խազմարարություն, խազմություն, վտարանջություն, վտարանջում, նշկահում, խժդանք, խժդժություն, խռովմունք, խռովանք
տե՛ս դավադրություն
անհամերաշխություն, երկպառակություն, գժտություն, տարաձայնություն, խռովք, անհաշտություն, գրգռություն
տե՛ս հուզմունք
տե՛ս մոլեգնություն
տե՛ս խառնակություն

Արտահայտություններ

խռովություն գցել՝ սերմանել
1. ապստամբություն բարձրացնել, տարերային շարժում առաջացնել
2. միմյանց դեմ գրգռել, գժտեցնել, խառնակություն գցել ◆ Ահա խռովություն սկսեց սերմանել մեր մեջ։ Վրթանես Փափազյան
խռովություն պատճառել - խռովել, խռովքի մեջ գցել ◆ Տիկնոջ անակնկալ ուշաթափությունը բավական խռովություն պատճառեց նրան։ (Րաֆֆի)

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ riot, mutiny, sedition, disturbance գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ мятеж (ru) ‎(mjatež), бунт (ru) ‎(bunt), смута (ru) ‎(smuta), раздор (ru) ‎(razdor), разлад (ru) ‎(razlad), возмущение (ru) ‎(vozmuščenije), брожение (ru) ‎(broženije), волнение (ru) ‎(volnenije), размолвка (ru) ‎(razmolvka) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։