փչանալ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pʰt͡ʃʰɑˈnɑl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ փ(ը)•չա•նալ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բայ
- չորանալով՝ քայքայվելով՝ փտելով և այլն անպետք դառնալ, անպետքանալ ◆ Բանջարեղենը շոգից փչացավ:
- խանգարվելով բանելուց դադարել, խափանվել, անսարք դառնալ ◆ Ժամացույցը փչացել է:
- շատ գործածվելուց՝ հնանալուց՝ անխնամ պահվելուց քայքայվել՝ փտել՝ փոշիանալ ևն, մաշվել-անպետքանալ ◆ Մենք տեսանք, որ գրքերը փչանում են, այդ պատճառով պիտանիները ջոկեցինք դրանց միջից։ (Րաֆֆի)
- (ժղ․) խեղվել, հաշմվել, հաշմ դառնալ (մարմնի անդամների մասին)
- (փխբ․) սատկոտել, կոտորվել (կենդանիների մասին)։
- (փխբ․) կոտորվել, ոչնչանալ, կոտորածի մատնվել։
- (փխբ․) խաթարվել, գեղեցկությունը՝ թարմությունը՝ հմայքը կորցնել ◆ Որքա՜ն փչացել էր նրա դեմքը։
- (փխբ․) զախողվել, անհաջողության մատնվել, ձախորդ ընթացք ստանալ ◆ Ամեն բան փչացավ: (Րաֆֆի)
- (փխբ․) բարոյապես ընկնել, վատ ուղու վրա կանգնել, այլասերվել ◆ Այժմյան այլանդակ պայմանները փչացնում են մարդկանց։ ԺՍ
- (փխբ․) երես առնել, շփանալ, անկարգանալ ◆ Երեխային այնքան երես եք տվել, որ բոլորովին փչացել է:
- (փխբ․) բարքերը վատանալ, բարոյական անկում ապրել ◆ Ժամանակները փչացել են։ Սիամանթո
- շատ հասունանալուց՝ պահվելուց լխկել (մրգերի՝ մթերքների մասին)
- (փխբ․) վատնվել, աննպատակ՝ անհարկի՝ ավելորդ կերպով ծախսվել ◆ Որքան միջոցներ են փչանում ձեր անտնտեսվարության հետևանքով։
- (փխբ․) անխնա՝ անփույթ կամ աննպատակ գործածությամբ մաշվել՝ սպառվել՝ պիտանիությունը կորցնել ◆ Երկու տող բանի համար տասը թերթ թուղթ է փչացել:
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- անպետքանալ, անպիտանանալ, փտել, ավրվել, ժանտանալ, սնոտել, թլքել, թլխել, լղճորել, փճել, փճվել, պտլել, պատլել, սունկ լինել, ջուր կտրել
- խափանվել, խաթարվել, վնասվել
- տե՛ս խեղվել
- տե՛ս սատկել
- տե՛ս ձախողվել
- տե՛ս շփանալ
- տե՛ս լխկել
- տե՛ս վատնվել
- տե՛ս մաշվել
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։