Կաղապար:Օրվա բառ/հունվարի 25, 2016 թ.
սանձ գո
Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ սանձ
վանկեր՝ սանձ
Ստուգաբանություն
Հազիվ թե բնիկ հնդեվրոպական՝ *k՛enk- «կախված լինել, տատանվել» արմատից. հմմտ. շվեյցարական henkel «կախափոկ»:
Գոյական
- ձիու բերանը դրվող մետաղյա բարակ ձող, որի երկու ծայրերից ամրացված են սանձափոկերը, լկամ ◆ Նա ձիու սանձը հանեց բերանից: (Րաֆֆի)
- լկամը և սանձափոկերը որպես մեկ ամբողջություն, որով հեծվորը ձիուն ընթացք է տալիս ու ղեկավարում
- սանձափոկ
- նույնն է` սանձիկ (կզմխս․)
- (փխբ․) զսպող, կաշկանդող, արգելակող միջոց, իբրև զսպող միջոց ծառայող հանգամանք ◆ Այժմ պահելով մեր ձեռքերում Մերուժանի սիրած օրիորդին, միևնույն ժամանակ, մենք Մերուժանի թե՛ սանձը և թե՛ սիրտը մեր ձեռքում կունենանք: (Րաֆֆի)
- (փխբ․) ղեկավարություն, կառավարություն, ղեկ
Հոմանիշներ
- լկամ, բերանոց
- երասան, երասանակ, պախուրց, ձիասանձ, դանդանավանդ (հնց․), վարավանդ (հնց․), ճիմ
- տե´ս սանձափոկ
- տե´ս զսպամիջոց
- տե´ս ղեկ, ղեկավարություն
Արտահայտություններ
- սանձ դնել
- զսպել, սանձահարել ◆ Իմ հայրը խոստացավ սանձ դնել բեկի կրքերին: (Րաֆֆի)
- կաշկանդել
- սանձ(եր)ը բաց թողնել
- ձիու սանձը թողնել, թուլացնել (թույլ տալով, որ ազտորեն վազի կամ քայլի)
- հսկողությունը վերացնել կամ թուլացնել, իր կամքին թողնել
- սանձ(եր)ը հավաքել
- մեկի կամայականությունները, անակաքրգությունները և այլնը զսպել
- իրեն տիրապետել, զսպել