Jump to content

բեռ

Վիքիբառարան-ից


Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ բեռն

վանկեր՝ բեռ 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ * bher-no-՝ * bher- «բերել, տանել» արմատից. հմմտ. ալբաներեն * barrε (bharnā) «բեռ», հունարեն φερνή՝ «օժիտ», φόρτος՝ «բեռ», հին հնդկերեն bhara, գերմաներեն Bürde «բեռ»։

Գոյական

  1. փոխադրելի, ծանրություն, իր, նյութ
  2. ծանրության, իրերի այն քանակը, որ միանգամից կարելի է փոխադրել
  3. բարձած իրերը, ծանրությունը
  4. մեկի վրա դրված պարտավորություն, աշխատանք, մեկի վրա ընկած հոգս (փխբ․)
  5. ծանրաբեռնություն, հավելյալ ծանրություն
  6. (ռազմ․) նավով, օդանավով, գնացքով, ճանապարհային փոխադրամիջոցով կամ որևէ այլ փոխադրամիջոցով տեղափոխվող ուղևորների և ուղեբեռների ընդհանուր կշիռը
Հոմանիշներ
[խմբագրել]
  1. ծանրություն
Արտահայտություններ
[խմբագրել]
  1. բեռ դառնալ մեկի համար, վրա - մեկին ծանրաբեռնել իր հոգսով
  2. ապաեզրաչափքային բեռ-բեռ, որի եզրաչափքերը չեն համապատասխանում հաստատված մեծություններին
  3. առանձնակի կարևոր ու շտապ բեռշ
  4. առաջնահերթ բեռ
  5. արժեքավոր բեռ
  6. արտաեզրաչափքային բեռ-սահմանվածից մեծ եզրաչափքով բեռ
  7. բեռի արտաքին կախոց
  8. բեռի դուրսշպրտում-աղետի ծամանակ բեռի՝ ինքնաթիռից, մեքենայից, նավից ևն վայրնետքը
  9. բեռների արագավայրնետք-վայրնետք, որի դեպքում վայր նետվող առարկաների արագությունը մեծ է 10 մ/վրկ-ից և փոքր՝ ազատ անկման դեպքի համար հաշվարկված արագությունից
  10. բեռների արտաձգում-բեռների նետում ինքնաթիռից՝ արտաձգիչ պարաշյուտների կիրառմամբ
  11. բեռների մատակարարման նշանակված օր
  12. նեռներն առաքման պատրաստող ստորաբաժանում
  13. զանգվածային բեռ
  14. զինվորական բեռ-ապառազինությունը, ռազմական տեխնիկական և այլ նյութական միջոցներ, որոնք նախատեսված են զորքի համար և ընդունված են տարբեր տեսակի փոխադրամիջոցներով տեղափոխելու համար
  15. ընդհանուր բեռ-փաթեթավորված հատով բեռ՝ ապրանք
  16. ծանր բեռ
  17. ծանր բեռների իջեցում-բեռների պարաշյուտային իջեցման համակարգ
  18. հատուկ բեռ
  19. հետադարձ բեռ-անձնակազմ և/կամ բեռ, որը տվյալ փոխադրամիջոցով պետք է վերադառնա
  20. մատակարարման բեռների շարժի սխեմա
  21. ոչ հաստիքային բեռ-բեռ, որը չի վերաբերում՝ պատկանում տվյալ ստորաբաժանմանը
  22. պայթյունավտանգ բեռ-արկեր, հրթիռներ, ռումբեր, հրետանային ռազմամթերք ևն
  23. սահմանափակ վտանգավորությամբ ավիաբեռ-բեռ, որի փոխադրման ժամանակ անհրաժեշտ է ձեռնարկել կոնկրետ նախազգուշական միջոցներ
  24. սահմանվածից մեծ եզրաչափքերով բեռ-տե՛ս բեռ, արտաեզրաչափքային բեռ
  25. ստանդարտ բեռ-նախապես սահմանված չափեր ու կշիռ ունեցող կոդավորված կամ համարակալված բեռ
  26. վտանգավոր բեռ
  27. փաթեթավորված բեռ
  28. օգտակար բեռ

Գոյական

  1. Կարին, Մուշ՝ ձիթանքի բաղդաքար կոչված ծանր քարի վրա կուտակված մեծ քարերը ◆ Բաղդաքարի չալ ու չափռաստ շարած մեծ-մեծ քարերի ահագին կուկատությունը բեռն է, որ ղոշատները հանելիս ու իջեցնելիս բաղդաքարը տեղից չշարժվի։ (Էմինեան ազգագրական ժողովածու)

Հոմանիշներ

[խմբագրել]

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. բեռ դնել
    1. բեռնել
    2. ծանր՝ դժվար գործ հանձնարարել
  2. բեռ ու բարխանա - տե՛ս բարգ ու բարխանա
  3. բեռ բռնել
    1. իր կարողությունների համապատասխան բեռ վերցնել ◆ Մեղրաճանճ է, էն էլ մեծ ծաղկի վրա է կանգնում, որ իրա բեռը բռնի։ Մխ
    2. (փխբ․) իր պատրաստությունը տեսնել, իրեն հասանելիքը նախապես լիուլի վերցնել
    3. կուշտ ուտել, հագենալ ◆ Ես իմ բեռը բռնել եմ, էլ տեղ չկա ուտելու։ Տն
    4. կաշառքով՝ ուրիշներին զրկելով փող դիզել, հարստանալ ◆ Տանուտերը աղքատ չի, նա վաղուց ա իրեն բեռը բռնել։ Սահակ Ամատունի
  4. բեռը կապել
    1. բեռը պատրաստել
    2. տե՛ս բեռը բռնել 1
  5. բեռ ու բարդան հավաքել - ճանապարհի պատրաստություն տեսնել

Թարգմանություններ

[խմբագրել]

Գոյական

  1. Մեղրի՝ բոռ

Հոմանիշներ

[խմբագրել]

Արտահայտություններ

[խմբագրել]

Թարգմանություններ

[խմբագրել]

Գոյական

  1. Սեբաստիա՝ բևեռ, գամ

Հոմանիշներ

[խմբագրել]

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. Սեբաստիա՝ բեռ կըյրել - պայտի գամերը կտրել՝ պատրաստել
  2. Սեբաստիա՝ բեռ կըյրիչ - պայտի գամերը կտրելու մուրճ

Թարգմանություններ

[խմբագրել]

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
  • Արծրուն Խանջյան, Ռազմական տերմինների անգլերեն-հայերեն համառոտ բացատրական բառարան, Երևան, 2009 — 39 էջ։