գազ
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɡɑz]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ գազ
գազ1
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ծագումն անհայտ է։
Գոյական
[խմբագրել]- թիթեռնածաղիկների ընտանիքին պատկանող լեռնային փշոտ թուփ, խազվիրան։ Ունի մինչև 80 սմ բարձրություն, ամբողջովին պատված է փշերով, աճում է չոր լեռներում, ցողունի, ճյուղերի և արմատների վնասվածքներից դուրս է գալիս հատուկ խեժ, որն օգտագործվում է մի շարք բնագավառներում։ (Astragalus) ◆ Ինչ փույթ, թե գազը ոզնիի փուշերով տրեխներն անոր կը ցելու։ (Դանիել Վարուժան)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- կռնի
- խազիրան
- խազվիրան
- գևեն
- հոսի
- մկնամիրգ
- ոս
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Թարգմանություն
գազ2
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]< газ < ֆր․ gaze
Գոյական
[խմբագրել]- Արարատյան, Թբիլիսի, Ղարաբաղ՝ մետաքսյա նուրբ թափանցիկ գործվածք, շղարշ
- տե՛ս կաժ
- Ղարաբաղ՝ մոխրաջրի մեջ եփած շերամի բոժոժ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Թարգմանություն
գազ3
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն՝ պարսկերեն گاز (gaz):
Գոյական
[խմբագրել]- Վան, Ուրմիա՝ (հնց․) երկարության պարսկական չափ = 112 սմ ◆ Թւր կեծակին միջից կտրեց ժանտ հրեշին, Օխտը գազ էլ դենը գնաց։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Բերել էր մի քանի ըստիլ բարակ մեղրամոմ... իրեք գազ էլ ղանավուզ։ (Պերճ Պռոշյան) ◆ Հայրը կտավը չյափում էր գյազով, որին ասում էին խան արշին։ ՍԲ
- այդ երկարությամբ ձող (որպես չափ), որն օգտագործվում է երկարություն չափելու համար ◆ Նա ձեռքին ուներ հասարակ փայտից շինած մի երկար քանոն, որ նմանում էր որմնադրի գազի: (Մուրացան)◆ Չիթը չափելիս էրկըթե գազը ձեռն է առնում թե չէ... գազը միչի վրա կոտրվում է։ Գտե
Ածական
[խմբագրել]- մի գազաչափ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- կանգուն
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Թարգմանություն
գազ4
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Գոյական
[խմբագրել]- շղարշ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- տե՛ս շղարշ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Թարգմանություն
գազ5
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]< газ < ֆր․ gaz:
Գոյական
[խմբագրել]- Նեոլոգիզմ է, առաջին անգամ օգտագործվել է 17-րդ դարում՝ ֆլամանդացի քիմիկոս Ժան Բապտիստ ֆան Հելմոնտի կողմից։ Ենթադրվում է՝ այն առաջացել է հունարեն chaos բառից։
- (քիմ․) (ֆիզ․) ֆիզիկիկական մարմին, որի բաղկացուցիչ մասերը շատ թույլ կերպով են կապված իրար հետ և ազատորեն շարժվելով՝ ձգտում են լցնելու այն միջավայրը, որի մեջ պարփակված են ◆ Լուրջ աշխատանք պետք է կատարել օդը թունավոր գազերից մաքրելուլ ուղղությամբ։ (Մամուլ)
- որպես շարժիչ ուժ և լուսավորության՝ ջեռուցման կամ շոգենման այրեցական նյութերի ընդհանուր անվանումը ◆ Գազը արդեն մուտք է գործել երևանցիների կենցաղը։ (Մամուլ)
- ստամոքսի և աղիքների գազանման արտազատուկները
- (խսկց․) ջեռուցման՝ լուսավորության և այլ՝ գազով աշխատող սարք
- ստամոքսում և աղիներում առաջացած գազանման նյութ, քամի, փուք
- (դղբն․) բուժական, ախտորոշիչ, կանխարգելիչ և անզգայացման նպատակով կիրառվող ցանկացած գազ կամ գազախառնուրդ (օր.՝ ազոտի ենթօքսիդ, ածխաթթու գազ, թթվածին և այլն)։
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]- գազ տալ (խսկց․)
- արագ քշել, ավռոմեքենայի ընթացքն արագացնել, ավտոմեքենայի ընթացքն արագացնել
- տրամադրոթյունը բարձրացնել, ոգևորել
- եռանդ՝ թափ հաղորդել
- գազն իջնել (խսկց․) - ոգևորությունը՝ համարձակությունը՝ խմածությունն անցնել
- բնական գազ
- գազի լամպ, գազի լապտեր
Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Աշոտ Հայրապետյան, Օտար բառերի բառարան («Նաիրի» հրատարակչություն), Երևան, «հեղինակային հրատարակություն», 2011 — 643 էջ։
- Է․Ս․Գաբրիելյան, Ա․Վ․Սեդրակյան, Դեղաբանական ու դեղագիտական տերմինների ռուսերեն-հայերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Երևան, «ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն», 2010 — 116 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Քաղվածք/Դանիել Վարուժան
- Արարատյան բարբառային բառեր
- Թբիլիսիի բարբառային բառեր
- Ղարաբաղի բարբառային բառեր
- Անհայտ բարբառով հայերեն բառեր
- Վանի բարբառային բառեր
- Ուրմիայի բարբառային բառեր
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Քաղվածք/Հովհաննես Թումանյան
- Քաղվածք/Պերճ Պռոշյան
- Քաղվածք/Մուրացան
- Հայերեն բառեր քիմիական իմաստով
- Հայերեն բառեր ֆիզիկական իմաստով
- Քաղվածք/Մամուլ
- Հայերեն բառեր խոսակցական իմաստով
- Հայերեն բառեր դեղաբանական իմաստով
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Օտար բառերի բառարան» գրքից
- Բառեր «Դեղաբանական ու դեղագիտական տերմինների ռուսերեն-հայերեն-անգլերեն բացատրական բառարան» գրքից