ժանգ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ʒɑŋɡ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ժանգ

վանկեր՝ ժանգ 

Ստուգաբանություն

Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *žang. հմմտ. պարսկերեն žang, zang:

Գոյական

1. կարմրագորշ փառանման շերտ երկաթի մակերեսին, որ առաջանում է նրա օքսիդանալուց՝ օդում և ջրում
2. բույսերի (առավել, ցողունների ու տերևների) վրա գորշ-դեղնագույն բծեր, որոնք գոյանում են մակաբույծ սնկերի բեղմնիկների (սպորների) զարգացման տեղերում, ժանգաբծեր
3. քարի երեսը պատած մատուռ, քարաքոս
4. նույն է ժանգաջուր
5. (փխբ․) ատամի վրա գոյացող դեղնավուն նյութի շերտ
6. (փխբ․) մռայլություն, դեմքի մռայլ արտահայտություն
7. (փխբ․) քեն, ատելություն
8. (փխբ․) ժանգագույն ներկ
9. (փխբ․) որևէ ընտիր բանի հետ խառնված օտար տարր։ ◆ Կոմիտասին էր ի վերուրուստ տրված իր ազգային երգը օտար ժանգից ու բորբոսից ազատելու մեծ բախտը
10. (փխբ․) արագորեն տարածվող վնասակար ուսմունք
11. (փխբ․) խիտ անբարեհամբույր՝ մռայլադեմ մարդ
12. (փխբ․) անեծք, հայհոյանք
13. ժանգագույն
14. ժանգոտ, ժանգոտած
15. մռայլ, տխրամած
16. (խոհր․) մետաղյա ամանեղենի, խոհարարական այլ պիտույքների կորոզիա, ժանգապատում

Հոմանիշներ

1. թթվածնատ (երկաթի օքսիդացման հետևանքով նրա մակերեսին առաջացող կարմրագորշ փառանման շերտ)։
2. ժանգաբիծ (բույսերի՝ առավելապես ցողունի վրա գորշ դեղնագույն բծեր)։
3. քարաքոս (քարի երեսը պատած մամուռ)։
4. տե՛ս ժանգաջուր։
5. ատամնաժանգ (ատամի վրա գոյացած դեղնավուն շերտ)։
6. տե՛ս ժանգագույն։
7. տե՛ս մռայլություն։
8. տե՛ս մռայլ։
9. տե՛ս հայհոյանք։
10. (գյուղտնտ․) (անտառ․) բույսերի սնկային հիվանդություն, որը զարգանում է բույսերի վերգետնյա վեգետատիվ և գեներատիվ օրգանների վրա

Արտահայտություններ

1. ժանգ զարկել- ժանգով՝ ժանգ հիվանդությամբ հիվանդանալ
2. ժանգ նստել
   1. ժանգով պատվել, ժանգոտել
   2. (փխբ․) մոռացման մատնվել, մոռացության քողով ծածկվել
   3. (փխբ․) քենով՝ ատելությամբ լցվել
3. ժանգերը խառնել
   1. մռայլվել, տխրել
   2. ամպել
4. ժանգերը կախել՝ կիտել- նույնն է՝ ժանգերը խառնել
5. ժանգը թափվել
   1. անբարեհամբյուր՝ խոժոռ տեսք ունենալ
   2. տեխրել, մռայլվել
6. ժանգը ուտել- ժանգոտելով փչանալ
7. ժանգը վեր ածել- բարկությունը մեկի վրա, թափել, բարկանալ, անիխել
8. ժանգերը մոտ լինել- բարկանալ
9. ժանգ-ժանգ անել՝ գալ
   1. լաց անել, թնձկալ, թնթնալ
   2. միմյանց մասին վատ խոսել, երեսովը տալ
10. ժանգ-ժանիք- քայքայող՝ ուտող ժանգ
11. ժանգահար լինել- ժանգոտել ժանգից՝ ժանգաբծերից վնասվել
12. ժանգառի աստված- ո՜վ կապույտ երկինք
13. ժանգառքը կախել՝ կախվել
    1. ամպել
    2. մռայլվել, տխրել
14. ժանգառքը կոխել- մթնել, մութն ընկնել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ rust գերմաներեն՝ Rost դանիերեն՝ rust թուրքերեն՝ pas իսպաներեն՝ rooste իտալերեն՝ ruggine հոլանդերեն՝ जंग հունարեն՝ חלודה շվեդերեն՝ rje պորտուգալերեն՝ ferrugem ռուսերեն՝ ржавчина (ru) ‎(ržavčina), желчь (ru) ‎(želčʹ), злоба (ru) ‎(zloba) վրացերեն՝ rovell ֆրանսերեն՝ roulle

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
• Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։