Հայերեն

«լուսավոր» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

ՄՀԱ՝ [lusɑˈvɔɾ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ լու•սա•վոր

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Ածական

լույս արձակող՝ տվող, լուսատու ◆ Լուսավոր աստղ։ Լուսավոր լապտեր։ ◆ Ժամանակակից բնակարանները ունեն լուսավոր սենյակներ։
լուսավորված, լույսով լցված՝ լցվող, որտեղ առատ լույս է լինում, ոչ մութ ◆ Լուսավոր սրահ։ ◆ Նա այն ժամանակ վրա է հասնում ինչպես լուսավոր շողն արևալուսի։ Հովհաննես Թումանյան
որտեղ լույս է ընկել, վրան կամ մեջը լույսի ցոլք ընկած ◆ Լեռան լուսավոր կող։ ◆ Բնակիչները սկսեցին… քաղաքատիպ տներ կառուցել՝ լայն ու լուսավոր պատուհաններով։ Խաչիկ Դաշտենց
որտեղ արև է ընկել, արևոտ ◆ Կատուն նստել էր պատուհանի լուսավոր գոգին։ ◆ Մի լուսավոր առավոտ… դեպի Թալինի լեռնադաշտն էր ելնում մի ավտոմեքենա։ Խաչիկ Դաշտենց
(փխբ․) զարգացած, գիտելիքներով հարուստ ու կիրթ, ուսյալ, գիտուն ◆ Լուսավոր մարդ։ ◆ Երկրի լուսավոր մասում ցերեկ է լինում։
(փխբ․) առաջադեմ, առաջադիմական հայացքների տեր ◆ Լուսավոր գործիչ՝ մտածող։ ◆ Աբովյանը եվրոպական կրթությամբ լուսավոր մարդ էր։
(փխբ․) առաջադիմական ◆ Լուսավոր հաքացքներ՝ մտքեր։ ◆ Բնավորության լուսավոր գծեր։
(փխբ․) դրական, լավ, գովելի, խրախուսելի ◆ Լուսավոր ապագա։
(փխբ․) պայծառ, հստակ ◆ Լուսավոր աղբյուր։ ◆ Ես երգել եմ քո հոգին, քո ժպիտը լուսավոր: Եղիշե Չարենց
(փխբ․) ուրախ, երջանիկ, փափագելի ◆ Լուսավոր կյանք՝ ապագա։ ◆ Սովը մեր լուսավոր դարում և ամենաքաղաքակիրթ երկրներում էլ ստիպում է մարդուն ուտել ամեն բան։ Հովհաննես Թումանյան
(փխբ․) դուրեկան, գեղեցիկ, հմայիչ ◆ Լուսավոր ժպիտ։ ◆ Լուսավոր հայացք։
(փխբ․) շատ սպիտակ, լույսի նման ◆ Լուսավոր գգեստ։ ◆ Ձեր լուսավոր մտքին եմ թողնում դատելու։ (Հրաչյա Քոչար)
(գվռ․) նույնն է՝ լսնավոր ◆ Այո, գեղեցիկ են աստուծոյ լուսավորները: (Րաֆֆի)
(հնց․) երկնային լուսատու (արև, լուսին, աստղեր) ◆ Բայց լուսավորներու առաջին ծիծաղին հետ շուշանները կը թոշնեն։ (Միսաք Մեծարենց)

Հոմանիշներ[խմբագրել]

արևոտ, արևային, արևահյաց, արևավոր, արփավոր, լուսառատ, լուսաշատ, լուսավետ, շողառատ, շողավետ, բազմշող, պայծառ, լուսապայծառ, բոլորալույս, բազմալույս, առատալույս, լուսազարդ, լուսաշաղ, անստվեր, (բնստ․)՝աննսեմ, անջինջ, արփենի, արփիավոր, լուսաքանդակ, լուսաթաթավ, լուսաշաղ, լուսաթավալ, , լուսահեղեղ, լուսահեղ, լուսավարար, լուսաշեն, անխավար, (հնց․)՝ ղամբարավոր, ռոշնական
տե՛ս ուսյալ
տե՛ս առաջադիմական
տե՛ս հստակ, պայծառ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

Բաղադրյալ բառեր
լուսավորաբար լուսավորական լուսավորականություն լուսավորամիտ լուսավորապես լուսավորել լուսավորիչ լուսավորյալ լուսավորածուխ լուսավորող լուսավորչական լուսավորչականություն լուսավորչունություն լուսավորվածություն լուսավորվել լուսավորություն լուսավորում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ light գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ светлый (ru) ‎(svetlyj), хорошо освещенный (ru) ‎(xorošo osveščennyj), сильно светящийся (ru) ‎(silʹno svetjaščijsja), просвещённый (ru) ‎(prosveščónnyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ[խմբագրել]

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։