կույր
Բաժիններ
Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կոյր
Վանկեր՝ կույր
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Փոխառություն իրանական աղբյուրից. հմմտ. միջին պարսկերեն, սողդերեն, պարսկերեն kōr:
Ածական
- տեսողությունից՝ տեսնելու ունակությունից զուրկ, չտեսնող, աչազուրկ
- լավ չտեսնող, վատ տեսնող, տեսողությունը թույլ, կարճատես
- (փխբ․) առանց տեսնելու՝ նայելու կատարվող՝ իրագործվող ◆ Կույր (կերպով) շախմատ խաղալ:
- (փխբ․) աչքը չբացված, չլուսավորված ◆ Կույր մարդիկ, որ խարխափում են տգիտության մեջ:
- (փխբ․) անհայտ, անհասկանալի, անմեկնելի ◆ Աստղերի կույր լեզուն: (Հովհաննես Շիրազ)
- (փխբ․) դատելու՝ ընտրություն կատարելու ընդունակությունից զուրկ ◆ Կույր գործիք դառնալ մեկի ձեռքին:
- (փխբ․) անքննադատ կերպով ընդունված, անվերապահ ◆ Կույր հավատ:
- (փխբ․) անիմաստ, չիմաստավորված, աննպատակ ◆ Կույր է այն մահը, որ չունի ոգու ներշնչում: ԴՄ
- (փխբ․) ելք՝ դուռ՝ լուսամուտ չունեցող ◆ Կույր հանք՝ քարայր:
- ((փխբ․), անհանձնարարելի) բութ, ոչ հատու
Գոյական
- չտեսնող՝ տեսողությունից զուրկ մարդ
Հոմանիշներ[խմբագրել]
- աչազուրկ, կույրաչյա, կույրաչք, (հզվդ․) անաչք, անաչյա, լուսազուրկ, լուսագար, անկույր, ակնատ, անականի, մատույր, լուսակորույս, (գվռ․) ակնանվեր, կիր,
- տե՛ս անմեկնելի
- տե՛ս անվերապահ
- տե՛ս անիմաստ
- տե՛ս բութ
- տե՛ս միամիտ
Արտահայտություններ[խմբագրել]
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
