կուտ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kut]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կուտ
վանկեր՝ կուտ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *gudo-՝ *geu- «ծռել, կամար կազմել» արմատից. հմմտ. հոլանդերեն kuit «ձկնկիթ», նոր գերմաներեն kötel «կտիտ, կտտոր», շվեդերեն kott(e) «եղևնակոն, եղևնապիստակ»։
Գոյական
- մի շարք պտուղների (խնձորի, խաղողի և այլն) կատիկաձև սերմերը՝ կորիզները ◆ երեխան կուտ տվեց հավերին
- կորիզ ◆ գիտությունը կուտ է տալիս մարդկանց
- թռչունների կեր դարձող հատիկեղեն
- (ժղ․)՝ թոնրի պատից ընկած և կիսայրյաց հաց
- (գվռ․)՝ ցորեն
- (գվռ․)՝ մանր դրամ
- (գվռ․)՝ թանկարժեք նյութեր կշռելու ծանրության չափ
- (գվռ․)՝ կութ, ասեղի մի զարկի կար
- (խոհր․) թռչնակեր
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- կորիզ (սալորի, դեղձի, ծիրանի և այլն), հատիճ (խնձորի, տանձի), թին, թնահատ(խաղողի, թզի)
- կատիկ, կտիկ (թռչունի կեր)
- ցտենի, կուտանա (թոնրի պատից ընկած՝ կիսայրյած հաց)
- տե՛ս կութ
- տե՛ս մանրադրամ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- կուտ անել- թափվել
- կուտ գնալ
- կուտ դառնալ, թոնրի պատից ընկել և վառվել
- փչանալ, ոչնչանալ
- կուտ տալ
- թռչուններին կեր տալ
- կաշառել
- կուտը կախ- ապառիկ
- կուտը պակաս-անխելք, տխմար
- կուտ ուտել՝ լեռն ելնել- սաստիկ զայրանալ, կատաղել
- կուտն ու կրակն ընկնել-քափ ու քրտինքի մեջ մտնել, քրտնաջան աշխատել
- կտով ընկնել- կարևոր գործով մի տեղ գնալով՝ կերուխումով ընկնել և ուշանալ
- կուտ կրծել-քաղցել, սովել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։