պայքար
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɑjˈkʰɑɾ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ պայքար
վանկեր՝ պայ•քար
Ստուգաբանություն[խմբագրել]
Փոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *paykar (<*paiti-kara-). հմմտ. պարսկերեն پیکار, peykâr:
Գոյական
- կռիվ, պատերազմ, ճակատամարտ
- մարզական մրցություն, մրցամարտ, մրցապայքար, մրցավեճ
- հասարակական տարբեր խմբավորումների՝ դասակարգերի՝ հոսանքների՝ գիտական ուղղությունների և այլն ակտիվ բախում՝ գերակշռության՝ գերիշխանության հասնելու համար ◆ Դասակսսրգային պայքար:
- բանավեճ, բանակռիվ, գիտական վեճ ◆ Երկու տեսակետների պաշտպանները պայքար են սկսել մամուլում։
- որևէ բանի ոչնչացմանը՝ վերացմանը՝ հաղթահարելուն ուղղված գործունեություն ◆ Պայքար գրիպի՝ գյուղատնտեսության վնասատուների՝ գռփողականության՝ կաշառակերության դեմ։
- որևէ բանի հասնելու՝ որևէ բան ձեռք բերելու համար ծավալված գործունեություն ◆ Պայքար հանուն որակի մեքենայացման՝ արտադրողականության բարձրացման։
- (փխբ․) բուռն գործունեություն, եռանդուն աշխատանք ◆ Ծիրանիների տակ զրույցը դառնում Էր առօրյա դժվար աշխատանքի և պայքարի շուրջը։ (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) հակասական զգացումների՝ ձգտումների՝ տրամադրությունների ներքին բախում՝ ներքին ճիգ դրանցից մեկին գերակշռություն տալու՝ մեկն ընտրելու համար
- (գիտ․) հակամարտ ուժերի՝ երևույթների՝ ձգտումների բախում զարգացման պրոցեսում ◆ Հնի և նորի, իր դարն ապրածի և գարգացողի պայքար:
Հոմանիշներ[խմբագրել]
Արտահայտություններ[խմբագրել]
- պայքար մտնել
- պայքարին մասնակցել
- կռվի ելնել, պայքարի ելնել
- պայքարի ելնել - պայքար սկսել
- պայքարի ընկեր
- զինակից, մարտակից
- մրցության՝ կռվի մեջ համապատասխան՝ հավասար հակառակորդ
- պայքարի կանչել՝ կոչել - պայքարի դրդել՝ մղել
- պայքարի հանել - պայքարի՝ կռվի հրահրել՝ դրդել
- պայքարի մեջ մտնել
- պայքարին մասնակցել
- կռվի ելնել, պայքարի ելնել
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | պայքար(ը) | պայքարներ(ը) |
| Սեռ. | պայքարի | պայքարների |
| Տր. | պայքարի(ն) | պայքարների(ն) |
| Հայց. | պայքար(ը) | պայքարներ(ը) |
| Բաց. | պայքարից | պայքարներից |
| Գործ. | պայքարով | պայքարներով |
| Ներգ. | պայքարում | պայքարներում |
| Բաղադրյալ բառեր | |
| |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ[խմբագրել]
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։