վարակել

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [vɑɾɑˈkɛl]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ վա•րա•կել 

Կազմություն

Արմատ՝ վարակ, վերջածանց՝ -ել:

Բայ

1. վարակը հաղորդել՝ փոխանցել առողջ օրգանիզմին ◆ Որ չվարակեին մյուսներին, այդ թշվառները բնակվում էին հեռավոր անապատներում։ (Րաֆֆի)
2. կենդանի օրգանիզմի համար վնասակար՝ թունավոր նյութերով լցնել՝ հագեցնել՝ տոգորել ◆ Անտանելի ծուխը վարակում է ողջ շրջապատը։
3. (փխբ․) թունավորել, թույն խառնել՝ լցնել ◆ Ճիվաղները նույնիսկ ջուրն էին վարակել զանազան թունավոր նյութերով։
4. (փխբ․) իր զգացմունքը՝ ապրումները հաղորդել՝ փոխանցել մեկին, իր մտքերով՝ զգացմունքներով՝ գաղափարներով տոգորել՝ համակել մեկին՝ մի բան ◆ Ռոմանոս Մելիքյանը իր ոգևորությամբ վարակում էր նույնիսկ ամենաթունդ սկեպտիկներին։ (Սովետական Հայաստան)
5. (փխբ․) տիրել, լցնել, համակել ◆ Շուտով նրան վարակեց կնոջ վախը։
6. (փխբ․) թունավորել, վատ ներգործություն՝ աղդեցություն գործել ◆ (Կղերականությունը) վարակել է ժողովրդի միտքն ու հոգին։ (Վահան Տերյան)

Հոմանիշներ

1. տարափոխել, տարփոխել, հիվանդացնել
2. թունավորել, (հզվդ․)՝ դեղադրել, դեղահարել (գվռ․)՝ դեղել, դեղկել, թույնել, դեղ տալ, թույն տալ (ժղ․)
3. տե՛ս հաղորդել
4. համակել, պատել, տոգորել, հագեցնել, պարուրել, լցնել

Արտահայտություններ

Խոնարհում

Անորոշ դերբայ վարակել Ենթակայական դերբայ վարակող Հարակատար դերբայ վարակած Համակատար դերբայ վարակելիս Անկատար դերբայ վարակում Վաղակատար դերբայ վարակել Ապակատար դերբայ վարակելու Ժխտական դերբայ վարակի անձ եզակի հոգնակի առաջին երկրորդ երրորդ առաջին երկրորդ երրորդ Սահմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Անկատար ներկա վարակում եմ վարակում ես վարակում է վարակում ենք վարակում եք վարակում են Անկատար անցյալ վարակում էի վարակում էիր վարակում էր վարակում էինք վարակում էիք վարակում էին Ապակատար ներկա վարակելու եմ վարակելու ես վարակելու է վարակելու ենք վարակելու եք վարակելու են Ապակատար անցյալ վարակելու էի վարակելու էիր վարակելու էր վարակելու էինք վարակելու էիք վարակելու էին Վաղակատար ներկա վարակել եմ վարակել ես վարակել է վարակել ենք վարակել եք վարակել են Վաղակատար անցյալ վարակել էի վարակել էիր վարակել էր վարակել էինք վարակել էիք վարակել էին Անցյալ կատարյալ վարակեցի վարակեցիր վարակեց վարակեցինք վարակեցիք վարակեցին Ըղձական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի վարակեմ վարակես վարակի վարակենք վարակեք վարակեն Անցյալի ապառնի վարակեի վարակեիր վարակեր վարակեինք վարակեիք վարակեին Պայմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի կվարակեմ կվարակես կվարակի կվարակենք կվարակեք կվարակեն Անցյալի ապառնի կվարակեի կվարակեիր կվարակեր կվարակեինք կվարակեիք կվարակեին Հարկադրական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի պիտի վարակեմ պիտի վարակես պիտի վարակի պիտի վարակենք պիտի վարակեք պիտի վարակեն Անցյալի ապառնի պիտի վարակեի պիտի վարակեիր պիտի վարակեր պիտի վարակեինք պիտի վարակեիք պիտի վարակեին Հրամայական եղանակ դու դուք Ապառնի վարակի՛ր վարակե՛ք

Բաղադրյալ բառեր
վարակելի վարակելիություն վարակվել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ infect, contaminate, go down with, come down with գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ заражать (ru) ‎(zaražatʹ), заразить (ru) ‎(zarazitʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։