տրաքել

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [tɾɑˈkʰɛl]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ տ(ը)•րա•քել 

Բայ

1. ճայթյունով կոտրվել, ճայթել ◆ Թթվի ամանը տրաքեց:
2. ներքին ուժերի ճնշումից՝ կուտակումից կամ մեծ լարումից պատռվել, պայթել ◆ Չլինի՞ տամար տրաքեց: (Ակսել Բակունց)
3. ուժեղ ձայն արձակելով բացվել ◆ Նորեն շամպանիայի շշերը տրաքեցին: (Շիրվանզադե)
4. արձակվել, պայթել, կրակվել (հրազենի մասին)
5. մի բանով առատ լինել, լիքը լինել, շատ-շատ լինել ◆ Գորգերից տունը տրաքում է:
6. (փխբ․) նախանձից՝ չարությունից տեղ չգտնել՝ ինքն իրեն ուտել ◆ Հարսը նախանձից քիչ էր մնում տրաքի: Հովհաննես Թումանյան
7. հոգնածությունից ուժասպառ լինել, հալից ընկնել ◆ Ամբողջ օրը չարչարվելուց տրաքում է:
8. շունչը փչել ◆ Կովը յոնջա կերավ ու տրաքեց:
9. խիստ նեղվել, անհանգստություն զգալ
10. շրխկոցով իջնել մեկի կամ մի բանի վրա ◆ Ապտակը տրաքեց երեսին։
11. չափից դուրս ուտել կամ խմել, ուռչել ◆ Էնքան է լակել, որ տրաքում է:
12. (փխբ․) խիստ հուզվել, հուզված՝ գրգռված՝ անհանգիստ վիճակում լինել, իրեն զսպել չկարողանալ, պայթել ◆ -Թողե՛ք, անաստվածնե՛ր, թողե՛ք, թե չէ կտրաքեմ: (Շիրվանզադե)

Հոմանիշներ

1. ճայթել, կոտրվել, ճեղքվել, տրաքվել (ժղ․)
2. պատռվել, պայթել
3. բացվել
4. պայթել, կրակվել, արձակվել
5. տե՛ս նախանձել
6. տե՛ս տկռել
7. տե՛ս սատկել
8. տե՛ս բարկանալ
9. տե՛ս տրաքտրաքել

Արտահայտություններ

Խոնարհում

Անորոշ դերբայ տրաքել Ենթակայական դերբայ տրաքող Հարակատար դերբայ տրաքած Համակատար դերբայ տրաքելիս Անկատար դերբայ տրաքում Վաղակատար դերբայ տրաքել Ապակատար դերբայ տրաքելու Ժխտական դերբայ տրաքի անձ եզակի հոգնակի առաջին երկրորդ երրորդ առաջին երկրորդ երրորդ Սահմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Անկատար ներկա տրաքում եմ տրաքում ես տրաքում է տրաքում ենք տրաքում եք տրաքում են Անկատար անցյալ տրաքում էի տրաքում էիր տրաքում էր տրաքում էինք տրաքում էիք տրաքում էին Ապակատար ներկա տրաքելու եմ տրաքելու ես տրաքելու է տրաքելու ենք տրաքելու եք տրաքելու են Ապակատար անցյալ տրաքելու էի տրաքելու էիր տրաքելու էր տրաքելու էինք տրաքելու էիք տրաքելու էին Վաղակատար ներկա տրաքել եմ տրաքել ես տրաքել է տրաքել ենք տրաքել եք տրաքել են Վաղակատար անցյալ տրաքել էի տրաքել էիր տրաքել էր տրաքել էինք տրաքել էիք տրաքել էին Անցյալ կատարյալ տրաքեցի տրաքեցիր տրաքեց տրաքեցինք տրաքեցիք տրաքեցին Ըղձական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի տրաքեմ տրաքես տրաքի տրաքենք տրաքեք տրաքեն Անցյալի ապառնի տրաքեի տրաքեիր տրաքեր տրաքեինք տրաքեիք տրաքեին Պայմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի կտրաքեմ կտրաքես կտրաքի կտրաքենք կտրաքեք կտրաքեն Անցյալի ապառնի կտրաքեի կտրաքեիր կտրաքեր կտրաքեինք կտրաքեիք կտրաքեին Հարկադրական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի պիտի տրաքեմ պիտի տրաքես պիտի տրաքի պիտի տրաքենք պիտի տրաքեք պիտի տրաքեն Անցյալի ապառնի պիտի տրաքեի պիտի տրաքեիր պիտի տրաքեր պիտի տրաքեինք պիտի տրաքեիք պիտի տրաքեին Հրամայական եղանակ դու դուք Ապառնի տրաքի՛ր տրաքե՛ք

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

անգլերեն՝ explode, blow up, groan with, burst, split գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ лопаться (ru) ‎(lopatʹsja), полопаться (ru) ‎(polopatʹsja), лопнуть (ru) ‎(lopnutʹ), трещать (ru) ‎(treščatʹ), трескаться (ru) ‎(treskatʹsja), потрескаться (ru) ‎(potreskatʹsja), треснуть (ru) ‎(tresnutʹ), растрескиваться (ru) ‎(rastreskivatʹsja), растрескаться (ru) ‎(rastreskatʹsja), tрещать (ru) ‎(treščatʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։