ցորեն
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sʰɔˈɾɛn]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ցո•րեն
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ծագումն անհայտ է։ Պարզ չէ, թե կապ ունի արդյոք հնդեվրոպական *k՛er- «աճել, սնել» արմատի հետ։
Գոյական
- հացազգիների ընտանիքին պատկանող հացատիկային բույս ◆ (Թռչունները) փչացնում են մեր ցորենի հասկերը։ (Ղազարոս Աղայան)
- այդ բույսի հատիկը, որ աղալով՝ ալյուրի վերածելով գործածում են հաց և զանազան խմորեղեն թխելու համար ◆ Աղորիքները վետվետում էին ու պարում, ցորենը փոշիանում էր։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- (խոհր․) սննդի հիմնական բաղադրամաս, պատրաստում են զանազան մթերքներ /հաց, հացաբուլկեղեն, ձավարեղեն, խմիչքներ և այլն/
- ցորենի արտ՝ ցանք
- (փխբ․) հաց
Ածական
- ցորենի հատիկներից կամ դրանց ալյուրից պատրաստված ◆ Ցորեն հաց, ցորեն ճաշ։
- (փխբ․) ցորենի գույն ունեցող ու ցորենի պես տռուզ՝ առույգ ◆ Ցորեն երես։
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- (բսբ․) հացահատիկ, ցորյան (հին) (բնստ․), (գվռ․)՝ խորբալ, խորբար
- ցորենահատ, ցորենահատիկ, ցորենհատ, ցորնահատիկ, մուրկ (հնց․)
- ցորենարտ, ցորենտեղ, ցորնատեղ
- տե՛ս հաց
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- ցորեն է թե՞ գարի (խսկց․) - նորածինը տղա՞ է, թե՞ աղջիկ
- ցորեն հաց որ չունես, ցորեն լեզու՞ էլ չունես (խսկց․) - եթե չքավոր ես (չես կարող հյուրասիրել), գոնե քաղցր լեզու ունեցիր
- ցորեն չեմ կերել, արտի կողքից անցել եմ (խսկց․) - ուսում չեմ առել, բայց քիչ թե շատ հասկացողություն ունեմ
- վերի արտի ցորե՞նն ես (խսկց․) - ինչու՞ պետք է քեզ բացառիկ արտոնություն տալ, ինչ որ մենք ենք, այն էլ դու
- տարեկան ցորեն - հաճար
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | ցորեն(ը) | ցորեններ(ը) |
Սեռ. | ցորենի | ցորենների |
Տր. | ցորենի(ն) | ցորենների(ն) |
Հայց. | ցորեն(ը) | ցորեններ(ը) |
Բաց. | ցորենից | ցորեններից |
Գործ. | ցորենով | ցորեններով |
Ներգ. | ցորենում | ցորեններում |
Թարգմանություններ | |
|
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
- Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն գոյականներ
- Քաղվածք/Ղազարոս Աղայան
- Քաղվածք/Դերենիկ Դեմիրճյան
- Հայերեն բառեր խոհարարական իմաստով
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Հայերեն ածականներ
- Հայերեն բառեր բուսաբանական իմաստով
- Հայերեն բառեր բանաստեղծական իմաստով
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Հայերեն բառեր խոսակցական իմաստով
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան» գրքից