ականատես
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑkɑnɑˈtɛs]
վանկեր՝ ա•կա•նա•տես
Ծագում
[խմբագրել]Ծագել է ակն բառից, որն իր էլ հերթին՝ հնդեվրոպական նախալեզվի óki ձևից (սեռական՝ oknós, երկակի ուղղական՝ okf աչք)։
Գոյական
- որևէ դեպքի՝ եղելության ն այլնի ներկա գտնված (անձ) ◆ Մի ականատես միշտ ավելացնում է։ —Սարքովի էր բոլորը, Առաքելը սատանի հունար ուներ։ (Ակսել Բակունց)
- կողմնակի դիտող, միայն նայող ◆ Այս հոսանքը լարեց բազմության, որ ականատեսի դերից անցավ գործող մասնակցի դերին։ Դերենիկ Դեմիրճյան
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- վկա
- դիտող, դիտորդ
- հանդիսատես, հանդիսական, ունկնդիր, հանդիսադետ (հնց․)
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- ականատեսի դերում լինել - իրեն վերաբերող գործի մեջ կողմնակի դիտողի նման վարվել, գործուն մասնակցություն չունենալ
- ականատես լինել - տեսնել
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | ականատես(ը) | ականատեսներ(ը) |
| Սեռ. | ականատեսի | ականատեսների |
| Տր. | ականատեսին | ականատեսներին |
| Հայց. | ականատեսի(ն) | ականատեսների(ն) |
| Բաց. | ականատեսից | ականատեսներից |
| Գործ. | ականատեսով | ականատեսներով |
| Ներգ. | (ականատեսում) | (ականատեսներում) |
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։