տեսնել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tɛsˈnɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ տես•նել
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բայ
- տեսողությամբ ընկալել ◆ Փոքրիկ տղան մի վարդ տեսավ։ ՎԳ
- տեսողական կարողություն ունենալ, տեսողություն ունենալ ◆ Նրա աչքերը լավ չէին տեսնում, ջրակալել էին։ (Ակսել Բակունց)
- անձնական տեսակցություն ունենալ, անձնապես հանդիպել ◆ Սուրհանդակը հայտնեց, որ ուզում է տեսնել զորապետին։
- հանդիպել, պատահել ◆ Աֆրիկացուն մատուցողն առաջին անգամն էր տեսնում։ (Կ. Ռյուկման)
- իմանալ, գիտենալ ◆ Տեսավ հանկարծ նա այն, որ երեկ չէր կարող անգամ երևակայել։ Եղիշե Չարենց
- դիտել, նայել ◆ Երրորդ արարը դուք արդեն տեսաք։ Եղիշե Չարենց
- նկատել ◆ Ուստեն եկավ քուրքը հագին, շանը տեսավ։ (Հ. Թամանյան)
- մտքով՝ հոգով հասկանալ՝ կռահել, պատկերացնել ◆ Իր միտքն է պետք պայծառատես… տեսնի ոգով, թե ինչն է, որ դառնալու է էգուց անցյալ։ Եղիշե Չարենց
- զգալ, կրել, ենթարկվել, ապրել, ճաշակել ◆ Ինչքա՜ն ցավ եմ տեսել ես, նենգ ու դավ եմ տեսել ես։ Հովհաննես Թումանյան
- համարել, դիտել ◆ Դա նշանակում է, որ պոետը այդ տեղն այցելելը հետաքրքրական չի տեսնում։ (Վահան Տերյան)
- ականատես լինել, վկա լինել ◆ Ոչ ոք չի տեսել, թե նա երբ և ինչպես է մուտք գործել գործարանի տերիտորիան։
- վերագրել, գտնել ◆ Ուրեմն դուք ոչ մի խոչընդոտ չեք տեսնում։ (Թ. Կոնստանտին)
- շփում՝ առնչություն ունեցած լինել, փորձած՝ ճանաչած լինել ◆ Էդ բանակից մենք էլ ենք տեսել։ ՀՄ
- գտնել, հայտնաբերել, բացահայտել ◆ Հետախույզը ոչ մի կասկածելի բան չտեսավ շրջակայքում։
- կաշառել, կաշառքով իր կողմը գրավել՝ իր օգտին տրամադրել ◆ -Անհրաժեշտ կլինի բանտապետին զգուշացնել… գուցե տեսնեինք նրան Դե, տեսնել նշանակում է կաշառք տալ, ծանոթ խոսելաձև է։ (Ս. Ալաջաջյան)
- նայել, ուշադրություն դարձնել, հայացքն ուղղել մի բանի ◆ Հայրի՛կ, տե՛ս, տե՛ս, աստղը թռավ, հետքից մի կարճ գիծ թողեց։ Հովհաննես Թումանյան
- արժանանալ մի բանի (լավ կամ վատ վերաբերմունքի, լավության և այլն) ◆ Նրանից ես ի՞նչ եմ տեսել։
- ժխտական և հարցական ձևերով կազմում է հարադրություններ՝ սաստկացում արտահայտող բացասումով՝ երբե՛ք, ո՛չ մի ժամանակ նշանակությամբ ◆ Հանգիստ չտեսավ իմ տանջված հոգին։ Հովհաննես Հովհաննիսյան ◆ Նրանք այլևս հաղթություն չեն տեսնի։ (Տենցինգ)
- այցելել, տեսակցության՝ այցելության գնալ ◆ Նա գնաց հիվանդ ընկերոջը տեսնելու։
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- նկատել, նշմարել, ընդնշմարել, աչքը կտրել, աչքը առնել, աչքը դիպչել, աչքը զորել, աչքն ընկնել, աչքն առնել, գլուխը բարձրացնել
- տե՛ս տեսակցել
- տե՛ս հանդիպել
- տե՛ս դիտել
- տե՛ս իմանալ
- տե՛ս կռահել
- տե՛ս զգալ
- տե՛ս համարել
- տե՛ս հայտնաբերել
- տե՛ս կաշառել
- տե՛ս հոգալ
- տե՛ս զննել
- տե՛ս մնալ
- տե՛ս այցելել
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- տե՛ս - գործածվում է եղանակավորող բառի նշանակությամբ
- իմացի՛ր հա, լա՛վ իմացիր
- ապա նայիր
- տեսա՞ր, տեսա՞ք - գործածվում է որպես եղանակավորող բառ համոզվեցի՛ք, ես չէի՞ ասում նշանակությամբ
- տեսնենք
- արդյո՞ք, մ՞թե
- ո՜վ գիտե
- թերևս, մի գուցե
- գործածվում է որպես սպառնալիքի արտահայտություն
- մեկ էլ տեսար - հանկարծ, անսպասելիորեն
- քեզ՝ ձեզ տեսնեմ - խրախուսելու՝ քաջալերելու արտահայտություն
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
| Խոնարհում | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։