Է

Հայերեն

«Է» տառի ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Տառ

Է, է (է)

1. հայերեն այբուբենի յոթերորդ տառն է։

Տեխնիկական տվյալներ

• Unicode՝ U + 0537(փոքրատառ՝ U + 0567)
• Նախորդ՝ Զ
• Հաջորդ՝ Ը

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɛ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ է 

Գոյական

1. հայերեն այբուբենի 7-րդ տառի անունը ◆ (Աշակերտները) սկսեցին միասին բարձր և եղանակավոր ձայնով երգել. Այբ, բեն, գիմ, դա՜, եչ, զա, է, ըթ, թո։ (Ավետիք Իսահակյան) ◆ Նստում էր մի անկյուն (հաճի աղան) ծխում, համրիչը գցում և երբեմն միայն գլուխն օրորելով մրմռում, - է, թե, թե։ Դերենիկ Դեմիրճյան

Հոմանիշներ

1. տե՛ս էակ (1)
2. տե՛ս էություն
3. տե՛ս Աստված

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɛ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ է 

Գոյական

1. եմ բայի ներկա ժամանակի եզակի երրորդ դեմքը ◆ Բայց պատերազմ է հիմի, օրե՞նք է, որ ուրախություն անենք։ Դերենիկ Դեմիրճյան

Արտահայտություններ

1. է որ - կա որ, պատահում է որ, լինում է որ ◆ Է որ, ինչ ասում ես չի լսում, է որ, պատրաստ է՝ բերանիցդ խոսքը դուրս չեկած, կատարի։

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɛ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ է 

Ձայնարկություն

1. կոչական բառ, որով դիմում՝ուշադրություն են հրավիրում. ով դու, հե՜յ ◆ Է՛, մնաք բարով։ Պետրոս Դուրյան
2. արտահայտում է անբավականություն՝ դժգոհություն ◆ Է՜, դե ասում ես էլի։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Է՜, կանաչ եկեղեցի, դու էլ ես ղալբացել։ (Ակսել Բակունց)
3. արտահայտում է անցած տառապանք, ընդհանրապես վիշտ, նեղություն ◆ Է՜, ինչ չարչարանք քաշեց գյուղը։ (Ակսել Բակունց) ◆ Է՜… հլա հարցնում էլ ես, տնաքանդություն է եղել։ Սերո Խանզադյան
4. արտահայտում է թեթև հանդիմանություն՝ դրվելով նախադասության սկզբում և վերջում ◆ Է՜ մարդիկ, մարդիկ, ինչպես հեշտ եք խաբվում։ (Նար-Դոս) ◆ Մի մտածիր է՜, ախար դու հասարակ մարդու կին չես դառնում։ (Մուրացան)
5. արտահայտում է եզրափակում՝ ավարտ. թող, լավ ◆ Է՜, աստված հաջողի… գիշեր բարի։ Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Է՜, բարի գիշեր, անգին ընկերներ, - ու խոր քուն մտանք։ Եղիշե Չարենց
6. նույն ձևով արտահայտում է խոսքի սկիզբը՝ խոսակցություն սկսելու ցանկություն ◆ Է՛, խեր ըլի, քեռի Խեչան, ի՞նչ կա։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Է… ո՞ւր է բերած որսդ, -հարցրեց հայրը, -ինչո՞ւ այդպես շուտ վերադարձար։ (Ղազարոս Աղայան)
7. արտահայտում է գոհունակություն ◆ Ոչինչ, է՛, փառք աստծո։ (Նար-Դոս)
8. արտահայտում է ափսոսանք. ավա՛ղ ◆ Է՜, ժամանակս փոխվել է։ (Ակսել Բակունց) ◆ Տես, է՛, ոնց եմմոռացել, թյու։ (Մկրտիչ Խերանյան)
9. արտահայտում է հիացմունք ◆ Է՛, Կարինե, Կարինե, ինչ աղջիկ է։ (Մամուլ)
10. արտահայտում է առարկություն՝ պնդում ◆ Է՛, Կաքավաբերդը Սյունիքում չէ՞, Սյունիքը Հայաստանի նահանգ չէ՞: (Մուրացան)
11. արտահայտում է խոսքի շարունակությունը լսելու ցանկություն. հետո, վերջիվերջո
12. (Նախադասության վերջում) արտահայտում է թեթև բողոք, մասամբցանկություն ◆ Դե թող, որ ես էլ խոսեմ, է: (Նար-Դոս) ◆ Մեկ էլ որ տային, է, էլի կուտեի։ (Նար-Դոս)
13. արտահայտում է անհամբերություն, սպասում՝ լսողի կողմից. հետո, շարունակիր
14. ասենք թե, լավ ◆ Ցուրտ է և դրսում մարդիկ մրսում են։ ◆ Է՛, դու ինչու ես տխրել։
15. արտահայտում է համոզելու ձգտում՝ հորդորանք ◆ Աթ ամի, ախր Օհան պապի հորերը չկան, է: (Ակսել Բակունց) ◆ Ես էլ հենց այդ մասին եմ ասում, է: (Մկրտիչ Խերանյան)
16. արտահայտում է ձանձրույթ՝ խուսափանք ◆ Ա քեզ մատաղ, դեես ինչ իմանամ ինչ եմ, է: (Ակսել Բակունց)
17. արտահայտում է ներքին բավականություն ◆ Լևոն ջան… ասա, է՛: (Նար-Դոս) ◆ Ասա, է, իմ կռիվն էլ հենց դրա համար է։ (Մկրտիչ Խերանյան)
18. արտահայտում է անհամբերություն, սրտնեղություն ◆ Մի ասա տեսնեմ, ե՞րբ ես նշանելու, է: (Մուրացան)
19. հապա, բա ◆ Երեկ-մեկել օրվա, քելեխ ուտող, տիրացու էր, է: (Նար-Դոս)

Արտահայտություններ

1. է ուրեմն - հետո, շատ լավ՝ հետո ◆ Է ուրեմն՝ ի՞նչ է ասածդ։
2. է ասել - օրոր ասել
3. է անել - քնել, նանիկ ասել

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɛ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ է 

Գոյական

1. (հնց․) առաջին էակը, աստված ◆ Բուռն իղձն ունիմ մրրիկին հետ մաքառիլ և գլուխս էին գաղտնիքներուն դեմ բախել։ (Դանիել Վարուժան)
2. ընդհանրապես էակ, արարած

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɛ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ է 

Գոյական

1. տե՛ս էկորճ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։