ազգ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ազգ 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Ազգ արմատը փոխառված է պահլավերեն` azg ճյուղ բառից, որ ծագում է հնդեվրոպական նախալեզվի azgho ճյուղ ձևից, որի ժառանգներն են հունարեն՝ ὄσχος, ὄσχη, ωσχη ճյուղ, ծիլ, ընձյուղ, պահլավերեն բառի շարունակությունն է պարսկերեն՝ ٱذغ āzaγ կամ azaγ, ٱذخ āzax բառը։

Գոյական

  1. մարդկանց պատմականորեն առաջացած հանրություն, որը բնորոշվում է լեզվի, տարածքի, տնտեսական կյանքի և մշակույթի մեջ դրսևորվող, հոգեկան կերտվածքի ընդհանրությամբ ◆ Բորբոքվում է կռիվ ու վեճ հին հարևան ազգերի մեջ։ Հովհաննես Թումանյան
  2. տերություն, պետություն ◆ Ազգերի լիգա։
  3. ժողովուրդ
  4. (հին) տոհմ, ցեղ ◆ Դերոնց ազգը (ասկը) ուսումնասեր ա։ (Ձեռագիր)
  5. (հին) սերունդներ
  6. Արարատյան, Ղարաբաղ, Խոտուրջուր՝ ազգական ◆ Համբարձում բեյը երբեմն գյուղ էր գնում՝ տաքացրած թան ուտելու իր ազգի տանը։ (Ակսել Բակունց) ◆ Մենք իրար ազգ ենք։ (Մ․Հաճյան)
  7. (ժղ․) գերդաստան ◆ Նրանց (կյորեսեցիների) լեզվով ազգ նշանակում էր տոհմ, գերդաստան, տուն, որի բոլոր անդամներն իրար հետ կապված են արյան կապով։ (Ակսել Բակունց)
  8. (խսկց․) ազգանուն ◆ Ազգը չեմ հիշում, բայց անունը կարծես Աշխեն է։ (Նար-Դոս)
  9. (բսբ․) տեսակ
  10. (կենդբ․) պատմականորեն առաջացած խմբակցություններ՝ տեսակներ, որոնք նման են իրենց էական ու կայուն հատկություններով
  11. ազգություն ◆ Նրանք ազգով հայ էին։ (Րաֆֆի)
Հոմանիշներ[խմբագրել]
  1. ազգություն, ազգատոհմ (բնստ․), ցեղ (արևմտհ․), էթնոս, ժողովուրդ
  2. լեզու (փխբ․)
  3. ցեղ, տոհմ, զարմ, սերունդ, ազն (հնց․)
  4. ազգատոհմ, ազգուտակ, (հնց․) ածու, ճետ, տուն (հզվդ․)
  5. գերդաստան, ընտանիք, նահապետական ընտանիք, օջախ (ժղ․), ընտանեկան համայնք
  6. ազգանուն
Արտահայտություններ[խմբագրել]
  1. ազգ ու ազինք -
    1. ժողովուրդներ, ազգեր
    2. բարեկամներ, ազգականներ, հարազատներ
  2. ազգ ու բարեկամ - ազգականներ և բարեկամներ
  3. ազգ ու տակ - ամբողջ ազգականությունը, ազգատոհմ ◆ Ազգ ու տակով հերը մշական էր, օղորմի իր հոքուն։ (Խաթաբալա)
  4. ազգ-ազգական - ամբողջ ազգականությունը, ազգատոհմ
  5. ազգ ու երամ - ամբողջ ազգականությունը, ազգատոհմ
  6. ազգ ու խունկ - ամբողջ ազգականությունը, ազգատոհմ ◆ Մեր ազգեն-խնկեն մեկ ղոչաղ կըլնի։ ՍԾ
  7. ազգ ու ծուպ - ամբողջ ազգականությունը, ազգատոհմ ◆ Մի օր էլ քեզ կբռնեն, բալա ջան, ազգ ու ծուպով կխայտառակվենք արար աշխարհի միջում։ Սերո Խանզադյան

Թարգմանություններ[խմբագրել]


Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Մ․Մ․ Ռոզենտալի, Փիլիսոփայական բառարան (Հայաստան), Երևան, 1975 — 468 էջ։