աղոթել

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɑʁɔˈtʰɛl]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղօթել

վանկեր՝ ա•ղո•թել 

Ստուգաբանություն

աղոթ + -ել

Բայ

1. աղոթք անել, աղաչանքով աստծուն դիմել ◆ Ես աղոթել կամենում եմ, բայց չգիտեմ աղոթքներ։ Հովհաննես Հովհաննիսյան
2. Արարատյան, Թբիլիսի, Պոլիս, Կարին, Նոր Նախիջևան, Սվեդիա, Եվդոկիա՝ հիվանդի վրա աղոթքի խոսքեր ասել բուժելու նպատակով (սնոտիապաշտություն)
3. (բրբ․) վրան աղոթք կարդալով՝ մեկին աղոթելով իբր խեղճացնել, հիմարացնել, ապուշության մեջ գցել ◆ Ինչ ես աղոթածի նման կանգնել։ (Արազի)

Հոմանիշներ

1. աղաչել, (հնց․)՝ աղոթք անել, աղոթք մատուցել, Աստված Աստվածից անել (կանչել), Աստծու չոքերից կախվել, Աստծու պարտքը կատարել, Աստծու փեշերը կտրտել
2. խնդրել, հայցել, աղերսել, աղաչել, թախանձել, պաղատել, աղաչել-պաղատել, (հնց․)՝ կողկողել, ողոքել, աղերսաբանել, ժտել, եղձանել, ընդեղձանել, ընդեղձաբանել, ըղձալ (աղոթքով), րոտել, (գվռ․)՝ ողորմորալ, գերեկնալ, գենկեզնալ, պռնկնոտալ, թթնկել, թրվել, աղաչանք անել, աղաչանք-պաղատանք անել, խնդիրք անել, աղերսանք անել, թախանձանք անել, Աստծու չոքերից կախվել, երեսը մեկին կամ մի բանի անել, երեսը պնդացնել, լեզու ծեծել, երեսը մաղել, դեմ ընկնել, բերան ծռել, գլուխ(ը) ծռել, գլուխ թեքել, վիզ ծռել, շլինք ծռել, երես դնել, երես գցել, երես ծռել, երես մրել, երես սևացնել, երես(ը) թափել, երեսը բոշի երես շինել, երեսը գոմշի երես շինել, երեսը գոմշի կաշի անել՝ շինել, երեսը պնդել, երեսը դեմ անել, երեսը դեմ տալ, երեսը ժրել, գոտկից կախ ընկնել, գոտկից կախ լինել, լեզու ածել, լեզու թափել, լեզու հանել, ձեռք ու ոտք ընկնել, ոտ ու ձեռ ընկնել, ոտքը պագնել, ոտքը պաչել, ոտքը (ոտքերը) լիզել (արևմտհ․), ոտներն ընկնել (նվաստանալով), դռներն ընկնել, դռնեդուռ ընկնել, պռունկը պատռել, պորտը գետինը քսել, փորը գետին քսել, օձի լեզու թափել, օձի լեզու հանել, օձի պես գերեկնալ (քծնանքով), դուռը գալ (գնալ), դուռը կացին կախել, դռները ծեծել (մաշել, չափչփել), երեսը շան կաշի շինել, երեսը տանել, դուռ ու երդիկ ընկնել, երեսը գնալ, երեսից կախ ընկնել (լինել), երեսից կախվել (կպչել), լեզուն բերանում (բերանի մեջ) մաղ դառնալ (մաղ կտր(վ)ել)

Արտահայտություններ

1. աղոթած էշ - թմրած՝ ապուշ մարդ

Խոնարհում

Անորոշ դերբայ աղոթել Ենթակայական դերբայ աղոթող Հարակատար դերբայ աղոթած Համակատար դերբայ աղոթելիս Անկատար դերբայ աղոթում Վաղակատար դերբայ աղոթել Ապակատար դերբայ աղոթելու Ժխտական դերբայ աղոթի անձ եզակի հոգնակի առաջին երկրորդ երրորդ առաջին երկրորդ երրորդ Սահմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Անկատար ներկա աղոթում եմ աղոթում ես աղոթում է աղոթում ենք աղոթում եք աղոթում են Անկատար անցյալ աղոթում էի աղոթում էիր աղոթում էր աղոթում էինք աղոթում էիք աղոթում էին Ապակատար ներկա աղոթելու եմ աղոթելու ես աղոթելու է աղոթելու ենք աղոթելու եք աղոթելու են Ապակատար անցյալ աղոթելու էի աղոթելու էիր աղոթելու էր աղոթելու էինք աղոթելու էիք աղոթելու էին Վաղակատար ներկա աղոթել եմ աղոթել ես աղոթել է աղոթել ենք աղոթել եք աղոթել են Վաղակատար անցյալ աղոթել էի աղոթել էիր աղոթել էր աղոթել էինք աղոթել էիք աղոթել էին Անցյալ կատարյալ աղոթեցի աղոթեցիր աղոթեց աղոթեցինք աղոթեցիք աղոթեցին Ըղձական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի աղոթեմ աղոթես աղոթի աղոթենք աղոթեք աղոթեն Անցյալի ապառնի աղոթեի աղոթեիր աղոթեր աղոթեինք աղոթեիք աղոթեին Պայմանական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի կաղոթեմ կաղոթես կաղոթի կաղոթենք կաղոթեք կաղոթեն Անցյալի ապառնի կաղոթեի կաղոթեիր կաղոթեր կաղոթեինք կաղոթեիք կաղոթեին Հարկադրական եղանակ ես դու նա մենք դուք նրանք Ապառնի պիտի աղոթեմ պիտի աղոթես պիտի աղոթի պիտի աղոթենք պիտի աղոթեք պիտի աղոթեն Անցյալի ապառնի պիտի աղոթեի պիտի աղոթեիր պիտի աղոթեր պիտի աղոթեինք պիտի աղոթեիք պիտի աղոթեին Հրամայական եղանակ դու դուք Ապառնի աղոթի՛ր աղոթե՛ք

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

աղոթք անել
անգլերեն՝ pray գերմաներեն՝ beten դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ orar իտալերեն՝ pregare հոլանդերեն՝ pray հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ rezar ռուսերեն՝ молиться (ru) ‎(molitʹsja), помолиться (ru) ‎(pomolitʹsja) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ prier

հիվանդի վրա աղոթքի խոսքեր ասել բուժելու նպատակով
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ заговаривать (ru) ‎(zagovarivatʹ), заговорить (ru) ‎(zagovoritʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

հմայություն անել
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ ворожить (ru) ‎(vorožitʹ), колдовать (ru) ‎(koldovatʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։