աղու
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑˈʁu]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղու
վանկեր՝ ա•ղու
աղու1
[խմբագրել]Ածական
- հեզ, բարեբարո ◆ Շուշանը գրեթե սկսեց դիտել… խելոք և գրավիչ աչքերը, ազդու հայացքը, աղու ժպիտը, լայն ու ազնիվ ճակատը։ (Մուրացան)
- քաղցր, հաճելի ◆ Ո՜հ, ինչ աղու և սրտագին ծառոց մեջեն երգես, թռչնի՛կ։ (Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան)
- արտաքուստ հեզ՝ բարեբարո ձևացող, կեղծավոր, նենգավոր
Բացատրություն
- (նորբ․) թույն, խիստ դառնահամ լեղի, վշտագին
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- հեզ, խոնարհ, մեղմ, մեղմիկ, հեզիկ, հեզուկ, անսացող, հեզահամբյուր, հանդարտ, հեզաբարո, քաղցրաբարո, դյուրաբարո, գառնաբարո, հանդարտաբարո, հրեշտակաբարո, դյուրահամբույր, բարեհամբույր, դյուրահաճ, դյուրահավան, դյուրահաշտ, քաղցրահամբույր, հեզահոգի, հեզախոնարհ, հեզամիտ, խոնարհամիտ, գառնամիտ, գառնան հրեշտակ (փխբ․), (ժղ․)՝ աղու, գառ, գառնուկ, վարվուկ, ցածուկ, ցածուն, Աստծու (Ադամի) գառ
- տե՛ս քաղցր
- տե՛ս հաճելի
- տե՛ս կեղծավոր
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
աղու2
[խմբագրել]Գոյական
- թույն ◆ Ախչիկը… մե ֆինջան աղու լցեր է, օր պտի խմե ու մեռնի։ ՀժՀք ◆ Ավետիսը կյամ ա ուրանց տոն, աշկը ունքան աղու կաթըմ։ ՀժՀք
Ածական
- խիստ դառնահամ ◆ Ընտոր ալ կերավ աղու բանը։ (Հ․Տեր-Հակոբյան)
- Նոր Նախիջևան՝ (փխբ․) վշտագին, տխրալից ◆ Երգեցեք միշտ ընկճվածի երգերն աղու, լքված հոգվոց դուք մտերիմ, տժգույն վարդեր։ (Միսաք Մեծարենց) ◆ Տասը տարվա մեջ նրանից մեկ աղու խոսք լսած չեմ։ Ռափայել Պատկանյան ◆ Սալորը թթու, աղու, անհամ, Չկա Ղրիմի անուշ խուրման։ (Ձեռագիր)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]- աղու անել - դառը խոսքերով զզվեցնել, կյանքը թունավորել
- աղու դառնալ -
- դառնանալ
- գլխին փորձանք դառնալ
- (բսբ․) աղու եմիշ - վարդազգիների ընտանիքին պատկանող թուփ, որի մշտադալար տերևները գործ են ածվում իբրև դեղ և համեմունք, ծվաղենի
- աղու տալ -
- թունավորել, թույն տալ ◆ Բոլոր օձերը եկել էին աղու տվել, էս սև օձը ուռվել է, տրքվել։ ՀժՀՔ
- դառը խոսքերով հանդիմանել
- աղուն թափել - թույնը՝ մաղձը՝ զայրույթը արտահայտել ◆ Անուշը աղուն թափեց, սիրտը հովացավ։ (Ստեփանոս Մալխասյանց)
- աղուն կաթել, շռշռալ - սաստիկ զայրանալ
Թարգմանություններ
[խմբագրել]թույն | |
դառնահամ | |
|
վշտագին, տխրալից | |
աղու3
[խմբագրել]Ձայնարկություն
- Արարատյան, Կարին՝ նորածին երեխաների առաջին թոթովանքի ձայնը՝ բառը
- փաղաքշական բառ՝ փոքր երեխային դիմելիս
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն ածականներ
- Քաղվածք/Մուրացան
- Քաղվածք/Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան
- Հայերեն նորաբանություններ
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Հայերեն բառեր ժողովրդական իմաստով
- Հայերեն գոյականներ
- Քաղվածք/Հ․Տեր-Հակոբյան
- Նոր Նախիջևանի բարբառային բառեր
- Քաղվածք/Միսաք Մեծարենց
- Քաղվածք/Ռափայել Պատկանյան
- Քաղվածք/Ձեռագիր
- Հայերեն բառեր բուսաբանական իմաստով
- Քաղվածք/Ստեփանոս Մալխասյանց
- Հայերեն ձայնարկություններ
- Արարատյան բարբառային բառեր
- Կարինի բարբառային բառեր
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- «Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան» գրքից