Jump to content

թագավորություն

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

  • ՄՀԱ՝ [tʰɑɡɑvɔɾutʰˈjun]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ թագաւորութիւն վանկեր՝ թա•գա•վո•րութ•յուն 

Կազմություն

[խմբագրել]

Արմատ՝ թագավոր, վերջածանց՝ -ություն:

Գոյական

  1. միապետական պետություն, որ կառավարում է թագավորը  Շուտով երկու եղբայրներն էլ վախճանվեցան առանց տեսնելու իրենց թագավորության կործանումը։ (Րաֆֆի)  Նա ոչնչացրեց թագավորությունը, ոչնչացնում է և նախարարությունը։ Դերենիկ Դեմիրճյան
  2. որևը թագավորի իշխելը, թագավորելը, թագավորի գործունեությունը  Դու միայն մի պարտք ունես կատարելու, այն է՝ քո արժանավոր թագավորությամբ մոռացնել տալ հայ ժողովրդին Աշոտ Երկաթի անունը։ (Մուրացան)
  3. թագավորելու ժամանակաշրջանը՝ ժամանակամիջոցը  Նրա թագավորության ժամանակ ուլն ու վագրը միմյանց հետ հաշտ էին ապրում։ (Ղազարոս Աղայան)
  4. թագավորի իշխանության տակ գտնվող երկիրը
  5. թագավորական իշխանություն  Նա այնքան փառամոլ չէր, որ նրան հրապուրեր Շապուհի խոստացած թագավորությունը։ (Րաֆֆի)
  6. (փխբ․) այն երկիրը, ուր իշխում է թագավորը  Թագավորը երևակայում է, որ իր թագավորության մեջ գործերը հիանալի են գնում։ Հովհաննես Թումանյան  Իրանց անպարտելի քաջությամբ… կարող են նվաճել մի մեջ թագավորություն։ (Րաֆֆի)
  7. (փխբ․) իշխանություն, տիրապետություն, գերիշխանություն  Ավագիմովների միահեծան թագավորությունն էր։ (Ակսել Բակունց)
  8. որևէ նյութի դերի՝ նշանակության և գործադրության գերազանցությունը այս կամ այն ժամանակաշրջանում  Ժամանակակից քաղաքակրթությունն է աղաղակում՝ շոգու և երկաթի գոռոզ թագավորությունը։ (Շիրվանզադե)
  9. (փխբ․) իրականության՝ երևույթների որևէ բնագավառ  Բույսերի թագավորություն:
  10. տեղ՝ բնագավառ՝ միջավայր, որում իշխում՝ գերիշխում՝ տիրում է որևէ երևույթ  Խավարի այս սոսկալի թագավորությունը տեսնելով, մի՞թե այլևս հնարավոր պիտի լինի անհատի համար եսական կյանք։ (Նար-Դոս)
  11. (բսբ․) կենսաբանության բնագավառում այդպես են անվանում ամենաբարձր տաքսոնոմիական կատեգորիաները

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. կայսրություն, արքայություն, միապետություն, ինքնակալություն, տիրակալություն (հզվդ․)
  2. տե՛ս իշխանություն, պետություն

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Գրգեարյան Հ․Ղ․, Հարությունյան Ն․Մ․, Տնտեսական աշխարհագրության տեղեկատու բառարան (խմբ. Ավագյան Գ․Ե․), Երևան, ««Լույս» հրատարակչություն», 1982 — 408 էջ։
  • Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։