հեչ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [hɛt͡ʃʰ]
վանկեր՝ հեչ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն պարսկերենից․ հմմտ․ պարսկերեն և օսմաներեն هیچ (hič), ադրբեջաներեն heç, թուրքերեն hiç
Դերանուն
- [դերանուն] ժխտական դերանուն, որ ցույց է տալիս առարկաների բացակայություն՝ անգոյություն ◆ Այստեղ ոչինչ չկա, ի՞նչ վերցնեմ։
- գոյականական նշանակությամբ՝ անգոյություն, անէություն ◆ Ոչնչից միայն ոչինչ դուրս կգա, տե՛ր (Շիրվանզադե)
- ածականական նշանակությամբ ◆ Ոչ մի։ Եթե ոչինչ պատճառ չլիներ… (Դ. Դեմիրճյան)։ ◆ Թռլոնը ոչինչ կասկածելի բան չտեսնելով վերադարձավ (Վախթանգ Անանյան)
- անորոշ դերանվան նշանակությամբ ◆ Որևէ, ինչ-որ։ Նրա դեմքը ոչինչ անհանգստություն չէր արտահայտում (Մուրացան)
- մակբայական նշանակությամբ ◆ Փույթ չէ, բան չկա։ ◆ Ոչինչ որ Ենոքը բարձրահասակ է, հաղթանդամ ու մի փոքր էլ երեխայորեն քաշվում է մեծ քթի համար Զարզանդ Դարյան
- (եղանակավորող բառ) գործածվում է իբրև պատասխանական բառ՝ ներողություն խնդրելու կամ շնորհակալություն հայտնելու ժամանակ՝ հոգ չէ, հոգ մի՛ անիր, մի՛ անհանգստացիր նշանակությամբ
- երբ էլ լինի, վաղ թե ուշ
- որևէ ժամանակ, առհասարակ, իսկի
- ամբողջապես, լիովին
- իսկը, ուղիղ, ճիշտ ու ճիշտ
- ամեն կերպ, ամեն բանով, ամեն կողմից (հնց․)
- բացարձակապես
- իբրև ժխտական՝ բնավ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- տե՛ս անգոյություն, անէություն
- տե՛ս ոչնչություն
- տե՛ս աննշան, չնչին
- որևէ, ինչ-որ
- բան չկա, փույթ չէ (վնաս չունի)
- հոգ չէ, հեչ (մի անհանգստացիր) (խսկց․)
- վաղ թե ուշ
- առհասարակ
- տե՛ս երբեք
- տե՛ս ամբողջապես
- ճիշտուճիշտ
- բնավ
- բացարձակապես
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։